Χαρητομενιές...

Ο Γιάννης Χάρης, μεταφραστής και ειδικός των ΝΕΩΝ επί των γλωσσικών (όπως π.χ. ο Πρετεντέρης είναι ο ειδικός επί των πολιτικών θεμάτων), μας παραθέτει την ανθολογία “μπεστ σέλερ κοινοτοπίας” που συνέλεξε από συνέντευξη του Διονύση Χαριτόπουλου στην Ελευθεροτυπία (2/3/2008). Ο οποίος, Δ.Χ, αποτελεί, κατά τον κ. Χάρη, “ικανότατο πλασιέ μπεστ σέλερ στερεοτύπων και κοινοτοπιών”.

Παραθέτω τα σχόλια μου επί του σχολιασμού. Με έντονη γραφή, αυτά του κ. Χάρη.

Ο λόγος, μεταξύ άλλων, για τη σημερινή Ελλάδα, που άλλαξε, προς το χειρότερο, ούτε λόγος… Και η επόμενη ερώτηση:

«Οι αλλαγές αυτές καθρεφτίζονται και στη γλώσσα; Φτωχαίνει;»

Απάντηση:

«Η ανησυχία για την πτώχευση της γλώσσας και την αλλοίωση των νοημάτων δεν είναι υπερβολική. Μόνο που η γλώσσα αλλάζει αργότερα από τα ήθη, πρώτα αλλοιώνεται και ξεστρατίζει το ανθρώπινο φέρεσθαι και μετά το ομιλείν. Όσες λέξεις χρειάζονταν πιο παλιά δύο αχθοφόροι για να συνεννοηθούν στη δουλειά τους τόσες –και ίσως λιγότερες– χρειάζονται σήμερα δύο γιάπηδες με πανεπιστημιακά διπλώματα. Το φαινόμενο είναι παγκόσμιο, καθώς οι επιπτώσεις της τεχνικής σκέψης στην “ουσία” του ανθρώπου είναι ήδη εμφανείς».

Πρώτο παράδειγμα κοινοτοπίας, και δη βλακώδους, κατά τον κ. Χάρη.

Ας δούμε έναν άλλο κοινοτοπάρχη (sic) που επαναλαμβάνει τα ίδια.

Γράφει ο Κρίστοφερ Λας: “Η μαζική εκπαίδευση, υποσχόμενη να εκδημοκρατίσει την κουλτούρα που παλαιότερα επιχωρίαζε στις προνομιούχες τάξεις, κατέληξε να αποβλακώνει τους ίδιους τους προνομιούχους. Η σύγχρονη κοινωνία, αν και κατάφερε να δημιουργήσει ένα χωρίς προηγούμενο επίπεδο τυπικής εκπαίδευσης, παρήγαγε ταυτόχρονα νέες μορφές αμάθειας. Ολοένα και πιο δύσκολα οι άνθρωποι χειρίζονται την γλώσσα τους με άνεση και ακρίβεια, ολοένα και λιγότερο θυμούνται βασικά γεγονότα της ιστορίας της χώρας τους, ολοένα και πιο δύσκολα είναι σε θέση να κάνουν λογικές αφαιρέσεις ή να κατανοούν γραπτά κείμενα εκτός από τα υποτυπώδη”

Υπερθεματίζει ο Γκυ Ντεμπόρ: “Δεν είναι επομένως παράξενο που οι μαθητές, απ’ την παιδική τους ηλικία, ξεκινούν χωρίς δυσκολίες και με ενθουσιασμό απ’ την Απόλυτη Γνώση της πληροφορικής, ενώ αγνοούν όλο και περισσότερο την ανάγνωση, που απαιτεί αληθινή κρίση σε όλη την έκταση του κειμένου κι επιπλέον είναι η μόνη που μπορεί να διευκολύνει την πρόσβαση στην τεράστια προθεαματική ανθρώπινη εμπειρία. Διότι η συζήτηση σχεδόν πέθανε, και σε λίγο θα πεθάνουν και πολλοί από εκείνους που ήξεραν να μιλάνε.”.

Αλλά είπαμε, τέτοιες απόψεις είναι "βλακώδεις κοινοτοπίες", μπροστά στην αποψάρα του κ. Χάρη ότι ουδέν πρόβλημα και όλα είναι υπέροχα στην αενάως εμπλουτιζόμενη γλώσσα μας (—τα λέει και η γλωσσολογία) και την αενάως εκσυγχρονιζόμενη ελλάδα μας (—το λένε και τα ΝΕΑ).

Άλλα αποσπάσματα:

Α.Δ. «Παρεμπιπτόντως, τι γνώμη έχετε για τον νέο αρχιεπίσκοπο;»
Δ.Χ. «Δεν με αφορά το θέμα, άρα δεν ανακατεύομαι. Βέβαια, μου τη δίνει ο χλευασμός και η επιθετικότητα των τάχα προοδευτικών και μοντέρνων εναντίον της θρησκείας. [...] Η θρησκεία είναι μια λαϊκή φιλοσοφία και μια ικανή παρηγοριά για τη μεταφυσική αγωνία του απλού ανθρώπου. Αν του την πάρουμε, με τι θα αναπληρώσουμε το κενό, με την εικόνα του Ρουβά ή της Φαραντούρη;»

(Όχι σχόλιο, εννοείται, μόνο την υπενθύμιση ότι ο Διονύσης Χαριτόπουλος, που δεν τον αφορά το θέμα, άρα δεν ανακατεύεται, πρόσφατα ακόμα, στις πιο άγριες χριστοδουλικές ημέρες, είχε υπογράψει υπέρ της αναγραφής του θρησκεύματος στις αστυνομικές ταυτότητες και της διεξαγωγής δημοψηφίσματος –βλ. παλαιότερη συνέντευξή του στη Μικέλα Χαρτουλάρη, Ταχυδρόμος 262, 5.3.05.)

“Όχι σχόλιο, εννοείται” (sic), μόνο θα μας υπενθυμίσει κάτι. Συγκεκριμένα, θα μας υπενθυμίσει ότι ο Χαριτόπουλος υπέγραψε υπερ του δημοψηφίσματος για τις ταυτότητες πριν από επτά χρόνια —μπράβο μνήμη ο Χάρης! Άρα πως τολμά τώρα —επτά έτη μετά, να λέει ότι δεν τον αφορά το θέμα του νέου αρχιεπισκόπου;

Απομένει η έξυπνη έκφραση για τις “πιο άγριες χριστοδουλικές ημέρες”. Διαλεγμένη με μαστοριά ώστε να δώσουμε την εντύπωση ότι μιλάμε για μια περίοδο που άφησε βαθιές πληγές στην ελληνική κοινωνία, κάτι σαν την νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου. Όπου “άγριες χριστοδουλικές ημέρες” ίσον καμμιά εκατοστή δηλώσεις του Χριστόδουλου στα ΜΜΕ, πέντε δέκα μαζώξεις πιστών και η συλλογή υπογραφών. Άγριες πράγματι ημέρες, που να τις σηκώσει η δύσμοιρη δημοκρατία μας.

Α.Δ. «Πώς σας φάνηκε η ήττα του Τάσσου Παπαδόπουλου στην Κύπρο;»
Δ.Χ. «Κρίμα. Είναι πραγματικά σπουδαίος πολιτικός, με σπάνιο ήθος και αξιοπρέπεια.»

Παρατίθεται και αυτό ασχολίαστο από τον κ. Χάρη. Άλλο ένα παράδειγμα "βλακώδους κοινοτοπίας", βγαίνει αβίαστα το συμπέρασμα του αναγνώστη.

Α.Δ. «Γιατί αρνηθήκατε να μεταφραστούν τα βιβλία σας στην Τουρκία;»
Δ.Χ. «Είναι σαν να απειλούν το σπίτι σου οι τραμπούκοι της γειτονιάς κι εσύ να τους βγάζεις σοκολατάκια!»

Και αυτό ασχολίαστο. Προφανώς ως πολύ κοινότοπο.

Μακάρι να ’ταν μοναχά βλακεία…

Είναι όμως και άλλα. Ποιά; Δεν μας εξηγεί ο έγκριτος αθρογράφος αλλά εύκολα τα βάζει κανείς με το νού του. Εθνικισμός, παλαιοκομμουνισμός, αντι-ευρωπαϊσμός, τίποτες συμφέροντα, ...

Μια αδιάφορη καταχώρηση σε ένα ιστολόγιο, θα πεί κάποιος, ποιός ο λόγος αναπαραγωγής της; Απλά ήθελα να δείξω τον κλασσικό τρόπο “προοδευτικής” (ο Μανιτού να την κάνει) κριτικής. Τα πάντα στιγματίζονται ως περίπου εθνικιστικά, όποια ανησυχία περί παρακμής σε καθιστά περίπου νοσταλγό της χούντας και την θέση των επιχειρημάτων παίρνουν οι επί προσωπικού επιθέσεις —και αυτές χωρίς περιεχόμενο και σύνδεση.

Να, ο Δ.Χ είναι πλασιέ κοινοτοπιών (δεν μας υποδεικνύεται καμμία, συγκεκριμένα και με επιχειρήματα), ο Δ.Χ λέει ότι δεν τον αφορά ο αρχιεπίσκοπος (και ως επιχείρημα περί του αντιθέτου προτάσσεται το ότι προ επταετίας υπέγραψε υπερ του δημοψηφίσματος για τις ταυτότητες), σπόντα ότι δεν είναι μόνο η βλακεία αλλά και κάτι άλλο (δεν μας καταδεικνύουν ούτε την βλακεία ούτε, φυσικά, ό,τι άλλο), κ.ο.κ.