Ο κύριος της Ρω

Πατήστε στις εικόνες για μεγαλύτερη εκδοχή της φωτογραφίας, κατάλληλη και για wallpaper (1024x768).

---
[1] Η τεχνική ορολογία λέει ότι πρόκειται για "μικρό ισόδομο πύργο αποτελούμενο από κεντρικό πυρήνα και εξωτερικό περίβολο, ελληνιστικής περιόδου".

[2] Το σχήμα του οφείλεται σε κίνηση της φωτογραφικής μηχανής προς τα κάτω δεξιά και μετά πάνω αριστερά κατά την διάρκεια της λήψης, λόγω τρεμάμενων χεριών σε συνδυασμό με χαμηλή ταχύτητα έκθεσης.

Σκελετοί σε ντουλάπια, αράχνες σε άδεια κεφάλια...

Χάρη σε μια πρωτοφανή πληθώρα από ευρωλιγούρηδες, αμερικανάκια και γενιτσάρους της σκέψης έχει εισαχθή στη χώρα μας κάθε είδους ηλιθιότητα (λες και ο τόπος μας αντιμετώπισε ποτέ έλλειψη από ντόπιες ηλιθιότητες). Γιατί να εισάγουμε καινούργιους τρόπους του βλακεύειν όταν σε εμάς η βλακεία έχει αδιάσπαστη παράδοση χιλιετιών;

Όπως λένε και οι συμπαθείς γκέυ [1], ζώ ένα δράμα. Ένα μπαράζ ξενόφερτης σαχλαμάρας που με βρήκε κατακέφαλα τις τελευταίες μέρες. Ξεκίνησε αθώα: ο παρουσιαστής στην (ελληνική) εμπομπή μιλούσε για κάποιον που κρύβει "σκελετούς στο ντουλάπι του". Υπάρχουν πολλοί τρόποι να καταστρέψεις τα ελληνικά. Η Άντζελα Δημητρίου και μόνο αποτελεί σχολή στο συγκεκριμένο θέμα (η ορθογραφία μου επίσης -λένε οι κακές γλώσσες-). Ποιός ο λόγος λοιπόν να φέρεις από έξω, ζηλεύοντας την δόξα του "Εισαγόμενου" Νίκου Παπαναστασίου, εκφράσεις που δεν σημαίνουν απολύτως τίποτα στα ελληνικά; Όχι ότι έγινε επίτηδες. Απλά ο παρουσιαστής δεν ξέρει ούτε αρκετά ελληνικά, ούτε αρκετά αγγλικά ώστε να ξεχωρίζει τις δυο γλώσσες.

Διαβάζω εν συνεχεία σε ένα ιστολόγιο τα εξής ωραία:

Το γεγονός πήρε δράση στις Καρυές !!!

Στην ελλάδα τα πράγματα παίρνουν βράση (πχ. η φασολάδα). Δράση σπάνια παίρνουν [2]. Συνήθως περιορίζονται να λαμβάνουν χώρα.

Αυτές οι τακτικές που εσείς ακολουθείτε,

Δεν έφθαναν τα σχήματα λόγου, εδώ η μπάλα πήρε και το συντακτικό. Τι μπορείς εσύ να πείς;

Άσε το "πάνω στο". Σου λέει πχ. ο άλλος: Κάνω μια εργασία πάνω στο περιβάλλον. Σαν να λέμε "τα κλειδιά είναι πάνω στο σκρίνιο". Βρε, δεν κάνεις καλύτερα μια εργασία με θέμα το περιβάλλον; [3]

----
[1] Εκ του "Ένα λεπτό κρεμμύδι, γκέο βαγκέο!".

[2] Μπορούν βέβαια να "πάρουν την άμεσο δράση", εδώ όμως η λέξη έχει άλλη σημασία, πράγμα που γνωρίζει ακόμη και η σύζυγος του κ. Κούγια.

[3] Ίσως κάνω λάθος πάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα. Για να πειστώ θα ήθελα να δω ένα παράθεμα από κείμενο πρό της γενικευμένης εκμάθησης αγγλικών (ή και γαλλικών, εφόσον διαθέτουν τον ίδιο τύπο έκφρασης).

Η (εγγράμματη) Σώτη Τριανταφύλλου μας διαφωτίζει...

"Aναρωτιέμαι πόσοι από τους αφρίζοντες διαδηλωτές είδαν τα ειρωνικά σκίτσα που δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα της Kοπεγχάγης. Aπαντώ μοναχή μου: ουδείς. Δεν θέλω να εκδηλώσω ρατσιστικά αισθήματα, αλλά οι φανατικοί μουσουλμάνοι δεν διαβάζουν δανέζικες εφημερίδες. Oύτε άλλες εφημερίδες που αναδημοσίευσαν τα σκίτσα. Δεν διαβάζουν τίποτα.Aν διάβαζαν δεν θα ήταν μουσουλμάνοι, και μάλιστα φανατικοί.

Αυτό τουλάχιστον γράφει η Σώτη Τριανταφύλλου, στην Athens Voice, όπως το αλίευσε ο NewManifesto.

Το "αν διάβαζαν δεν θα ήταν μουσουλμάνοι" το αφήνω να το πάρει ο άνεμος γιατί δεν είναι σωστό να κλέβουμε εκκλησίες. Δηλαδή δεν είναι σωστό "to steal candy from a baby", όπως θα το έγραφε η Σώτη σε τυχον βιβλίο της, πριν το τελευταίο μεταφραστεί στα ελληνικά (τα αγγλικά πρωτότυπα γίνονται ανάρπαστα από το διεθνές κοινό συγγενών και φίλων της συγγραφέως).

Το δεύτερο μισό τώρα: Αν διάβαζαν δεν θα ήταν φανατικοί. Ξενοσπουδαγμένο κορίτσι είναι η Σώτη μας, οπότε μπορεί να μην έχει ακούσει τις επαρχιώτικες εκφράσεις του τύπου "πολυμαθίη νόον οὐ διδάσκει". Όμως εκεί στα Παρίσια και στις Αμέρικες δεν άκουσε ότι στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως την διοίκηση δεν την είχε αναλφάβητος όχλος, αλλά (φευ!) πλήθος σπουδαγμένων; Που μπορεί να βάραγαν και τίποτε "Παραλλαγές Γκόλμπεργκ" του Μπάχ στο κλειδοκύμβαλο, αφού πρώτα βάραγαν κανέναν Γκόλντστάιν (ή και Γκόλμπεργκ) στις κλειδώσεις;

Αλλά έστω ότι αυτά δεν είναι τση εποχής της. Δικτυωμένη την κόβω. Επομένως σύγχρονες ειδήσεις παρακολουθεί. Δεν πρόσεξε λοιπόν ότι ο αρχηγός της επιθέσεως στους διδύμους ήταν όχι μόνο μη αναλφάβητος αλλά και πτυχιούχος πολεοδόμος (έτσι εξηγείται άλλωστε η έξοχη πολεοδομική παρέμβαση που επιτέχθη). Ή πως το μεγαλύτερο πλήθος των τρομοκρατών αντλείται από δυτικές χώρες και πανεπιστήμια;

Συνεχίζει όμως:

Aν στην ανθρωπότητα επικρατήσει η λογική της βλασφημίας και του «σεβασμού» των θείων θα ταξιδέψουμε με τη μηχανή του χρόνου: μεσαίωνας, ιερά εξέταση, κυνήγι μαγισσών.

Ας την ενημερώσουμε για κάτι ακόμα: στην Δύση ο Μεσαίωνας έχει επανεκτιμηθεί. Δεν θεωρείται πλέον ένα σκοταδιστικό διάλλειμα στην ιστορία του πολιτισμού. Όσο για το σεβασμό στα θεία, αυτός ίσχυε σε κάθε πολιτισμό, από την αρχαία Ελλάδα μέχρι την σύγχρονη Αμερική. Το πρόβλημα δεν ήταν ποτέ ο σεβασμός αυτός καθεαυτός, ήταν το πλαίσιο αντιμετωπισής του.

H δυτική δημοκρατία (το «δυτική» ας θεωρηθεί πλεονασμός) αποτελεί ένα εξαιρετικά εύθραυστο σύστημα· ο ολοκληρωτισμός, ο πόλεμος, η θεοκρατία καραδοκούν.

Νομίζω μπορούμε να θεωρήσουμε άνετα και το "δημοκρατία" πλεονασμό.

H ιστορία δείχνει –δυστυχώς– ότι όποιος πιστεύει πως κατέχει την Mοναδική Aλήθεια –είτε είναι χριστιανός, είτε μωαμεθανός, είτε κομμουνιστής, ή φασίστας– εύχεται να καούν οι «άπιστοι» σε κάποιο είδος κόλασης.

Όχι αν πιστέψουμε τον Ωριγένη ή τον Γρηγόριο Νύσσης. Duh!

Eίμαι σκράπας στα θρησκευτικά αλλά η δεύτερη επιστολή προς Kορινθίους μού φαίνεται μια προτροπή για fatwa. Iερός πόλεμος κατά των απίστων.

Εδώ συμφωνώ απολύτως: είναι σκράπας στα θρησκευτικά.

Πράγμα που σημαίνει ότι, αν οι κατά καιρούς μειοψηφίες δεν είχαν αψηφήσει τη θρησκεία, θα αλληλοσφαγιαζόμασταν πιο αποτελεσματικά από όσο αλληλοσφαγιαζόμαστε σήμερα.

Θυμίζω ότι οι σφαγές είναι πολύ παλιότερες της θρησκείας και δη της χριστιανικής. Παραπέμπω δε στο γνωστό έργο "Πελλοπονησιακός Πόλεμος", γνωστού στρατιωτικού και ιστορικού, για περιγραφές βαρβάτων μη θρησκευτικών σφαγών και ψιλοανάλυση πάνω στις διαχρονικές αιτίες της σχετικής ενασχόλησης με τα γαίματα.

Όσο για τους θρησκευτικούς πολέμους, σπάνια είναι θρησκευτικοί. Είτε πρόκειται για πλιάτσικο με εν μέρει θρησκευτική κάλυψη (πχ. Σταυροφορίες), είτε για κοσμοθεωρητικές/πολιτικές διαμάχες με θρησκευτικό μανδύα (πχ. εικονομαχία). Ξανά duh!

Όσο για τις φρικαλεότητες που έχουν διαπραχθεί στο όνομα του Kυρίου –αδιάφορο το πώς ονομάζεται– θεωρούνται ως ένα στάδιο «προ-πολιτισμικό», μολονότι μέχρι τα τέλη του 17ου αιώνα οι αιρετικοί και οι άθεοι οδηγούνταν κατ' ευθείαν στο ικρίωμα. Oι φιλήσυχοι πολίτες ξεχνούν ότι μέχρι μόλις προσφάτως οι απανταχού εξουσίες διενεργούσαν μαζικές εκκαθαρίσεις ετεροφρόνων. Aυτή η στάση τούς κάνει, εξάλλου, «φιλήσυχους».

Για να μην τα μπερδεύουμε όλα μαζί: οι "απανταχού εξουσίες" ήταν και αυτές αγράμματες; Και ενεργούσαν ως φανατικοί αγράμματοι; Βρε μπας και ήταν άλλα τα κίνητρα;

Προς όσους δεν ξεγελιούνται εύκολα

Απόσπασμα από το θεατρικό έργο του Τομ Στόπαρντ, "The Real Thing". Η ηρωϊδα, Άννυ, στηρίζει τον φυλακισμένο για συμμετοχή σε επεισόδια εναντίον αστυνομικών Μπρόντυ. Βρισκόμαστε στο σημείο όπου η Άννυ προσπαθεί να πείσει το συγγραφέα συζυγό της, Χένρυ, να βοηθήσει τον Μπρόντυ με το θεατρικό έργο που ο τελευταίος γράφει σχετικά με την φυλάκιση του.

ΑΝΝΥ: Απλά, θέλει λίγο στρώσιμο.

ΧΕΝΡΥ: Έχεις ξεφύγει.

ΑΝΝΥ: Ζηλεύεις.

ΧΕΝΡΥ: Ποιόν, τον Μπρόντυ;

ΑΝΝΥ: Όχι, την ιδέα του "συγγραφέα". Θέλεις να την διατηρήσεις ιερή, ξεχωριστή, κάτι το οποίο λίγοι αγγίζουν. Κάποιοι έχουν το χάρισμα, άλλοι όχι. Ορισμένοι μπορούν και γράφουν οι ίδιοι, για κάποιους γράφουν οι άλλοι. Αυτό που σε ενοχλεί στον Μπρόντυ είναι πως δεν γνωρίζει την θέση του. Λες ότι δεν μπορεί να γράψει όπως ένας αρχισερβιτόρος θα έλεγε "δεν μπορείς να μπείς εδώ χωρίς γραβάτα". Μόνο και μόνο επειδή δεν μπορεί να συνταιριάξει λέξεις. Τι το σπουδαίο υπάρχει στο να μπορείς να συνταιριάζεις λέξεις;

ΧΕΝΡΥ: Παραδοσιακά θεωρείται προσόν για ένα συγγραφέα.

ΑΝΝΥ: Δεν είναι συγγραφέας. Είναι φυλακισμένος. Εσύ είσαι συγγραφέας. Γράφεις επειδή είσαι συγγραφέας. Γράφεις για κάτι, πρέπει να σκεφτείς κάτι να γράψεις μόνο και μόνο για να συνεχίσεις το γράψιμο. Λίγες ακόμη καλοδιαλεγμένες λέξεις συνταιριασμένες. Και λοιπόν; Γιατί να είναι αυτό το κριτήριο; Ποιός το λέει;

ΧΕΝΡΥ: Κανείς δεν το λέει. Απλά είναι καλύτερα έτσι.

ΑΝΝΥ: Φυσικά και είναι. Αν διδάξεις στον κόσμο τι να εκτιμά ως καλό γράψιμο, καταλήγεις με τον κόσμο να θεωρεί ότι γράφεις καλά. Ξαφνικά, εμφανίζεται κάποιος έξω απ' το παιχνίδι, κάποιος όπως ο Μπρόντυ, ο οποίος έχει όντως κάτι να γράψει, κάτι πραγματικό, και εσύ δεν μπορείς να το εκτιμήσεις. Ε, ούτε αυτός μπορεί να εκτιμήσει τα δικά σου έργα, οπότε; Για εσένα, ο Μπρόντυ δεν ξέρει να γράφει. Για τον Μπρόντυ, εσύ μόνο να γράφεις ξέρεις.

ΧΕΝΡΥ: Για τ' όνομα του Θεού, Άννυ, αρχίζεις και με εκνευρίζεις. Υπάρχει κάτι το τρομακτικό στην διαυγή ηλιθιότητα. Μπορώ να αντιμετωπίσω έναν ηλίθιο ή ένα σοβαρό επιχείρημα, αλλά εσένα δεν ξέρω πως να σε αντιμετωπίσω. Που είναι το ρόπαλο του κρίκετ μου;

ΑΝΝΥ: Το ρόπαλο του κρίκετ;

ΧΕΝΡΥ: Ναι. Είναι μια νέα τακτική. [Πάει προς το χωλ]

ΑΝΝΥ: Μου κάνεις πλάκα;

ΧΕΝΡΥ: Όχι, σοβαρά μιλάω. [Πηγαίνει, καθώς εκείνη τον παρακολουθεί με δυσπιστία.
Επιστρέφει με ένα παλιό ρόπαλο του κρίκετ.]

ΑΝΝΥ: Το καλό που σου θέλω...

ΧΕΝΡΥ: Λοιπόν, χαζούλα—

ΑΝΝΥ: Μην τολμήσεις—

ΧΕΝΡΥ: Σκάσε και άκου. Τούτο εδώ, το οποίο μοιάζει με ένα ξύλινο ραβδί, είναι στην πραγματικότητα πολλά κομμάτια ενός συγκεκριμένου είδους ξύλου, βαλμένα μαζί με μαεστρία κατά τέτοιο τρόπο ώστε το σύνολο να πάλλεται, σαν πάτωμα αίθουσας χορού. Χρησιμεύει στο να χτυπάς μπάλες του κρίκετ. Αν η κατασκευή του πετύχει, με ένα ελαφρό σου χτύπημα και μόνο η μπάλα θα πετάξει 100 μέτρα σε τέσσερα δευτερόλεπτα, βγάζοντας έναν ήχο πέστροφας που πετάει [χτυπάει την γλώσσα του για να μιμηθεί τον ήχο]. Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι να γράψουμε ρόπαλα του κρίκετ, έτσι ώστε όταν πετάμε στον αέρα μια ιδέα και της ρίχνουμε ένα ελαφρύ χτύπημα, να μπορέσει ίσως να ... ταξιδέψει ... [χτυπάει την γλώσσα του ξανά, και σηκώνει το χειρόγραφο του θεατρικού]. Αυτό που έχουμε εδώ τώρα είναι μια μάζα ξύλου, χοντρικά παρόμοιου σχήματος, η οποία παριστάνει το ρόπαλο του κρίκετ, αλλά που αν χτυπήσεις μια μπάλα με αυτήν η μπάλα θα πετάξει το πολύ για 3 μέτρα ενώ το ρόπαλο θα σου πέσει και θα τρίβεις τα πονεμένα χέρια σου φωνάζοντας "άουτς!". Το πρώτο ρόπαλο δεν είναι καλύτερο επειδή κάποιος λέει πως είναι καλύτερο, ή επειδή έστησε συνωμοσία η συνομοσπονδία κρίκετ ώστε να μην χρησιμοποιούνται καδρόνια στα ωραία της γήπεδα. Είναι καλύτερο απλά και μόνο επειδή είναι καλύτερο. Αν δεν με πιστεύεις, σου προτείνω να προσπαθήσεις να χτυπήσεις μια μπάλα με αυτό και να δείς τι θα γίνει. [διαβάζει από το έργο] "Είσαι παράξενο αγόρι, Μπίλυ, πόσο χρονών είσαι;" "Είκοσι, αλλά έχω ζήσει περισσότερο από όσο θα ζήσεις ποτέ". Άουτς, άουτς! [Ρίχνει το χειρόγραφο και χοροπηδάει σαν να χτύπησε, τρίβοντας τα χέρια του και φωνάζοντας "Άουτς". Η Άννυ τον παρακολουθεί ανέκφραστα ώσπου σταματάει].

ΑΝΝΥ: Σε μισώ.

ΧΕΝΡΥ: Εγώ σε αγαπώ. Είμαι ο δικός σου. Ο καλύτερος σου φίλος. Σε προσέχω. Είσαι η μοναδική.

ΑΝΝΥ: Ω, Χέν... Δεν μπορείς να βοηθήσεις;

ΧΕΝΡΥ: Τι περιμένεις από μένα να κάνω;

ΑΝΝΥ: Ε, να... να το κόψεις από δω και απο κεί... να το φτιάξεις...

ΧΕΝΡΥ: Να το κόψω και να το ράψω. Άκου που σου λέω, δεν μπορεί να γράψει καθόλου. Θα έπρεπε να το γράψω εγώ γι' αυτόν.

ΑΝΝΥ: Ε, τότε, γράψε το γι' αυτόν.

ΧΕΝΡΥ: Δεν μπορώ.

ΑΝΝΥ: Γιατί;

ΧΕΝΡΥ: Επειδή είναι μια σαχλαμάρα και μισή. Ο ρόλος της Μαίρης είναι το λιγότερο, είναι απλά κακογραμμένος. Εκεί όμως που ξεκινάει την εκστρατεία του ή μάλλον το κύρηγμα του, διακηρύσσοντας κάθε μπαγιάτικη αποκάλυψη σαν νεοφώτιστος, σαν ατρόμητος Κορτεζ που βγαίνει στον Ειρηνικό: ο πόλεμος γίνεται για το κέρδος, οι πολιτικοί είναι μαριονέτες, η βουλή είναι μια φάρσα, η δικαιοσύνη είναι απάτη, η ιδιοκτησία είναι κλοπή... Όλα είναι εδώ μέσα: το χρηματιστήριο, οι έμποροι όπλων, οι βαρώνοι του τύπου... Δεν ξεγελάει κανείς εύκολα τον Μπρόντυ: ο πατριωτισμός είναι προπαγάνδα, η θρησκεία είναι απάτη, η αφοσίωση αναχρονισμός... Σελίδες επί σελίδων με τέτοια. Διαβάζοντας το είναι σαν να περνάει από πάνω σου, σε αργή κίνηση, ένα περιπλανώμενο τσίρκο από αξιαγάπητους αμβλύνοες: ο παιδαγωγός-με-σώμα-από-λάστιχο, ο νάνος διανοούμενος, ο ανθρώπoς-με-όλες-τις-λύσεις...

ΑΝΝΥ: Είναι η κοσμοθεωρία του. Ίσως αν ήσουν στην θέση του να το έβλεπες με τον ίδιο τρόπο.

ΧΕΝΡΥ: Ή ίσως και να συνειδητοποιούσα σε ποια θέση βρίσκομαι. Ή τουλάχιστον να συνειδητοποιούσα το γεγονός ότι βρίσκομαι σε συγκεκριμένη θέση. Υπάρχει, υποθέτω, ένας κόσμος απο αντικείμενα με συγκεκριμένη μορφή, όπως αυτό το φλυτζάνι του καφέ. Το γυρίζω από την άλλη και δεν έχει χερούλι. Το αναποδογυρίζω και δεν έχει κοιλότητα. Αλλά υπάρχει εκεί έξω κάτι αληθινό το οποίο παραμένει πάντα φλυτζάνι με χερούλι. Η πολιτική, όμως, η δικαιοσύνη, ο πατριωτισμός -δεν είναι σαν τα φλυτζάνια. Δεν έχουν τίποτα αληθινό πέρα από την αντίληψη που έχουμε για αυτά. Επομένως αν προσπαθήσεις να τα αλλάξεις, σαμπως να υπάρχει όντως κάτι για να αλλάξεις, θα απογοητευτείς και η απογοήτευση θα σε κάνει βίαιο. Αν το έχεις κατά νου αυτό και προχωρήσεις ταπεινά, τότε ίσως να αλλάξεις τις αντιλήψεις των ανθρώπων ώστε να συμπεριφέρονται λίγο διαφορετικά ως προς τον άξονα της συμπεριφοράς όπου εντοπίζουμε την πολιτική ή την δικαιοσύνη. Αλλά αν δεν το έχεις υπόψη σου, τότε ενεργείς βασισμένος σε ένα λάθος. Έκφραση αυτού του λάθους είναι η προκατάληψη.

ΑΝΝΥ: Ή, τουλάχιστον, έτσι το αντιλαμβάνεσαι εσύ.

ΧΕΝΡΥ: Τέλος πάντων.

ΑΝΝΥ: Και το ποιός το έγραψε, γιατί το έγραψε, που το έγραψε -όλα αυτά δεν έχουν σημασία για σένα;

ΧΕΝΡΥ: Μην με ανακατεύεις με δαύτα. Δεν μετράνε. Ίσως ο Μπρόντυ αδικήθηκε, ίσως πάλι όχι, δεν ξέρω. Δεν έχει σημασία. Είναι ένας αγροίκος στα χωράφια της γλώσσας. Δεν μπορώ να βοηθήσω κάποιον που πιστεύει, -ή που νομίζει ότι πιστεύει-, πως το να συντάσσεις μια εφημερίδα είναι λογοκρισία ή ότι το να πετάς πέτρες είναι διαμαρτυρία ενώ το να κτίζεις πολυόροφα κτίρια αποτελεί κοινωνική βία, ή ότι μια δυσάρεστη δήλωση αποτελεί πρόκληση ενώ το να διακόπτεις τον ομιλητή αποτελεί έκφραση της ελευθερίας του λόγου... Δεν είναι σωστό να χρησιμοποιούμε τις λέξεις για τέτοιες ανοησίες. Οι λέξεις είναι αθώες, ουδέτερες, ακριβείς, σημαίνουν αυτό, περιγράφουν εκείνο, εννοούν το άλλο, έτσι ώστε αν τις προσέξεις να μπορείς να κτίσεις γέφυρες πέρα από την ακατανοησία και το χάος. Αλλά αν τις τσαλαπατάς δεν αξίζουν πια, και ο Μπρόντυ τις τσαλαπατάει χωρίς να το συνειδητοποιεί καν. Έτσι, κάθε τι που γράφει είναι φτιαγμένο στο πόδι. Είναι για τα σκουπίδια. Ένα έξυπνο παιδί αρκεί για να το καταρρίψει. Δεν πιστεύω ότι οι συγγραφείς είναι ιεροί: πιστεύω απλά πως οι λέξεις είναι. Πως αξίζουν το σεβασμό μας. Αν βάλεις τις κατάλληλες λέξεις στην σωστή σειρά μπορείς να ταρακουνήσεις ελαφρά τον κόσμο ή να σκαρώσεις ένα ποίημα το οποίο τα παιδιά θα απαγγέλουν προς τιμή σου όταν θα έχεις πια πεθάνει.

Τομ Στόπαρντ, όπως τον παραθέτει ο Ράσελ Μπελ

ΝΕΟ-Ιστορία (όπως λέμε Newspeak)

Διαβάζει κανείς τήν ιστορία τών ΝΕΩΝ;

Αύριο αρχίζει ο δεύτερος τόμος - αφιερωμένος σέ μία ανύπαρκτη χώρα καί μία φανταστική εποχή της ελληνικής ιστορίας τήν οποία, παλαιοί καί νέοι ξυλοσκίστες ονομάζουν - Ο Ελληνικός Διαφωτισμός.

Η Ιστορία των ΝΕΩΝ - καταφέρνει κάτι εξαιρετικά δύσκολο γιά τόν γραπτό λόγο. Σε κάνει να σκας στά γέλια.

Δεν πιστεύω νά σας ξέφυγε η διαφήμησι. Υπουργοί της Κυβέρνησις περιφέρονται σε όλη την Ελλάδα διαφημίζοντας τήν Ιστορία - μέ τό σύνθημα : ήρθε η ώρα να ξαναγράψουμε τό παρελθόν.

Στήν δε συγγραφή μετέχουν σχεδόν όλοι οι σύγχρονοι Ελληνες Ιστορικοί, από όλα τα πανεπιστήμια, όσα διαθέτουμε. Ησαν όλοι τους νεοταξίτες. Αλλά της πλάκας. Της μεγάλης πλάκας. Να τήν διαβάσετε - δέν θα ξαναβρείτε τόν Τσιφόρο ή τόν Μπόστ, αλλά πάντως προσπαθούν στ αχνάρια τους.

Αντί, ως νεοταξίτες που είναι, και όπως έχουν υποσχεθεί, να ξαναγράψουν τήν ιστορία, οι απίθανοι αυτοί τύποι - δηλαδή πάντες οι ιστορικοί καθηγητές - κάνουν κάτι απλούστερο καί πολύ πιό εύκολο. Που να τρέχης τώρα ! Αντιγράφουν δηλαδή ακριβώς τήν παλαιά ιστορία, έτσι όπως τήν γνωρίζουμε καί απλώς, αλλάζουν κάποιες λέξεις, εδώ κι εκεί, συνθηματολογικώς. Τό έκφυλο συνοθύλευμα που δημιουργούν ένα υβριδικό τέρας, ελληνικής εφευρέσεως, είναι κάτι πέραν πάσης περιγραφής. Πώς βάζει η Βανδή ρέηβ στα μπουζούκια; Ακριβώς τό ίδιο κάνουν κι αυτοί, κατασκευάζοντας μία νέα έκφρασι: λεβεντονεοταξίτης. Σουβλάκια με σούσι καί τηγανητή μπανάνα.

Η Ιστορία τους θα μείνη πράγματι στήν Ιστορία.


-*-


Μερικά μόνο από τά απίθανα αυτής της νεοταξικής Ιστορίας. (Ο Φ. Ηλιού ένας από τούς πρωτομάστορες. Ο Κρομμυδάς επίσης.)

Τό ξέρατε πώς η Ιστορία είναι αφόρητα βαρετή; Διαβάστε - προσπαθήστε τουλάχιστον - αυτήν τήν νέα Ιστορία μας, αυτή πού θα μας εισάγει στήν νέα εποχή - Νεοληθηκή τήν ονομάζω. Της λήθης.

Η συλλογική μνήμη εχει τήν μορφή μίας συμπαγούς, ενιαίας αφηγήσεως. Η νεοταξικές ιστορίες αποτελούνται από πλίνθους καί κεράμους χρόνων εικόνων απόψεων καί γεγονότων. Εχετε ακούσει να λένε: ζούμε στήν εποχή του τέλους των μεγάλων αφηγήσεων. Το λένε νομίζετε τυχαία;

Αλλά αυτά ας είναι τα ψιλά γράμματα. Προσπαθούν να τα εφαρμόσουν, όπως τούς έχουν διατάξει, μα δέν τά καταφέρνουν. Κι έτσι τό γυρίζουν στήν ρηάλιτυ δυσφήμησι. Τα Ορλωφικά π.χ έγιναν γιά τό πλιάτσικο. Για να αρπάξουν τις περιουσίες των Τούρκων καί των Εβραίων. Τα Ιόνια έστειλαν 3.000 εθελοντές. Κι αυτοί γιά το πλιάτσικο θα πήγαν.

Οι Τούρκοι απουσιάζουν. Αφαιρούν τό όνομα απ όπου μπορούν - λίγο δύσκολο βέβαια, αφού έτσι τους ξέρουν και τους γράφουν τα κείμενα. Αλλού τους ονομάζουν με το ελληνικό τοπωνύμιο. Απίθανα πράγματα. Λίγο ακόμα να μείνουν οι Αμερικανοί στό Ιράκ καί θα τούς γράφουν "Ασσυρίους".

Πολλές φορές πρέπει να διαβάσης δυό και τρείς φορές τό ίδιο σημείο για να καταλάβης ποιός είναι ποιός καί ποιός πολεμάει ποιόν. Και πολλές φορές, σκηνοθετικώς, πηδάνε τόν άξονα της αφήγησης και με αλλοιωμένα τα ονόματα, εσύ ο αναγνώστης, βρίσκεις τόν εαυτό σου να πολεμάει στίς τάξεις του εχθρού.

Δεν υπάρχουν ήρωες, μήτε πράξεις θυσίας. Τό Κούγκι - γράφουν - τινάχτηκε στόν αέρα κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες. Τούς πολιορκούσαν οι Τούρκοι, βοήθεια δέν περίμεναν από πουθενά, είχαν μείνει λίγοι καί μόνοι, η παράδοσι οδηγεί σε απάνθρωπα βασανιστήρια - καί κάποιος απρόσεκτος άφησε τό τσιγάρο του αναμμένο πάνω στα μπαρούτια. Στό Ζάλογγο τα γυναικόπαιδα έπεσαν από τόν βράχο - γιατί τους στρίμωξαν τα τουρκικά στρατεύματα καί με τον συνωστισμό έπεσαν. Εσπρωχναν οι πίσω, όπως στα λεωφορεία. Οχι δέν κάνω πλάκα. Αυτά γράφουν!

Η Ελληνική ιστορία είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ευρωπαικής ιστορίας - αφού η Ελλάς δέν ήταν παρά το ευρωπαϊκό κομμάτι της Οθ. Αυτοκρατορίας. Λαός δέν υπάρχει, ελληνικός λαός. Εξετάζουν μόνο τις ελληνικές κοινότητες των ελλήνων εμπόρων του εξωτερικού - απ όπου κατάγεται το ΠΑΣΟΚ, η Αριστερά καί τό κακό μας τό χάλι. Σα να διαβάζης την ιστορία της Ελβετίας. Η έκδοσι ενός κωλοβιβλίου στήν Βενετία ας πούμε, το οποίο ζήτημα είναι αν ποτέ διάβασαν δέκα άνθρωποι, αναγορεύεται σε μέγα ιστορικό γεγονός - κι ολόκληρες απίθανες νεοταξικές πάντα ιστορίες στηρίζονται πάνω του. Μας δείχνουν τό βιβλίο εσόδων εξόδων μιάς κυνικής εμποράτζας και μ αυτό ορίζουν τήν οικονομική κατάστασι των Ελλήνων στά πρόθυρα της Επανάστασις.

- Ποιάς Επανάστασις; Δεν ξέρω, θα δούμε στόν επόμενο τόμο.

Κι άλλα πολλά εξ ίσου αστεία, θλιβερά καί εξοργιστικά, γραμμένα από ένα μάτσο πανεπιστημιακούς ξεπουλημένους, ηλιθίους και κυρίως βαρετούς.


-*-


Πήγα να βρώ νά στείλω τόν κατάλογο των νεοληθικών πανεπιστημιακών καί ιστορικών - δέν τόν βρήκα μέ τήν πρώτη καί βαρέθηκα. Αλλη φορά...

Δεν είναι απίθανο νά μήν υπάρχει γραπτή ιστορία της χώρας σου; να υπάρχουν μόνο αποσπασματικές και παραμορφωμένες απόψεις ; Τι φοβερή σιωπή! Αλλά έσταξε η ουρά του γαϊδάρου. Και νά υπήρχε τί θα μπορούσε ν αλλάξη; Τα παλαιά όπλα, οι παλαιοί τρόποι δέν λειτουργούν πιά και δέν μπορούν να μας προστατέψουν. Είμαστε αναγκασμένοι κι εμείς να υποκύψουμε - όπως οι Κινέζοι που μετράνε τό ύψος τους με τόν πύραυλο πού έστειλαν στό διάστημα.

Κι εγώ - κι άλλοι λίγοι σάν κι εμένα - εχουμε καταντήσει τυμβωρύχοι, γεωσκώληκες, χωματουργοί καί δενδροβάτες. Μπας κι είναι εδώ η αλήθεια - μέσα στά χόρτα, κάτω από τό δένδρο, σ εκείνη τήν ματιά, σ' εκείνο τό αρχαίο συναίσθημα που ακόμα νοιώθουμε ζεστό, σ αυτήν τήν απαλή καμπύλη του ορίζοντα, σ εκείνη τήν θάλασσα. Eτσι ορίζουμε τόν τάφο μας.

Είμαστε οι τελευταίοι των τελευταίων, γρήγορα ακόμα κι αυτές οι λέξεις θ αδειάσουν από τό περιεχόμενό τους, όλα θα γίνουν σκόνη.


-*-


Συνεχίζω - καί τά ρίχνω στόν γυαλό.

Σήμερα, μέ τά ΝΕΑ, κυκλοφόρησε καί τό πρώτο τεύχος του 2ου τόμου της ιστορίας. Ο Ελληνικός διαφωτισμός - τού Φίλιψ Ηλιού. Βαρύ πεπόνι.

Προσπαθούν, μέ τά χίλια ζόρια, να δημιουργήσουν μία εποχή καί ένα γεγονός κυριολεκτικά εκ του μηδενός. Και χωρίς πρόσωπα. Πέντε ασήμαντοι - μέ τήν εξαίρεσι του Κοραή. Και τό πρώτο πού παθαίνει κανείς είναι η απορία. Με ποιούς; Με δυό ανθρώπους καί 5 βιβλιαράκια της Βενετιάς; Αυτός υπήρξε ο Ελληνικός διαφωτισμός στόν οποίο οφείλουμε τήν επανάστασι, τήν ελευθερία μας, τ αυτοκίνητα καί τα ντεβεντέ μας;

Ο Φίλιψ ξεχνάει. Ο διαφωτισμός ήταν εισαγώμενος. Και είχε στόχο την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ακριβώς όπως καί σήμερα - μόνο πού τώρα τόν ονομάζουν ευρωπαϊκό κεκτημένο. Ενα βίαιο πολλές φορές - πνευματικώς αλλοτριωτικό πάντως, πολεμικό εργαλείο κατάκτησις. Το βλέπουμε να λειτουργή ακόμα με αυτόν τόν χαρακτήρα.

Οτι οφείλουμε σε αυτόν τήν ελευθερία μας είναι ένα απίθανο ψεύδος. Μία ολοκληρωτική διαστροφή της αλήθειας.

Ο Ηλιού - κύριος εκφραστής της νεοληθικής ιστορίας της Ελλάδος - θυμάστε τόν καυγά του μέ τόν Γιανναρά; - γιά να υποστηρίξη τίς πληρωμένες ιδέες του, καταφεύγει σε χονδρά ψέμματα καί απάτες.

Παράδειγμα. Γράφει ότι κύριοι εκφραστές του σκοταδισμού καί της συντήρησις ήταν η Ορθόδοξος Εκκλησία, καί κύριοι εκφραστές της ήσαν ο Νικόδημος, ο Πάριος καί τό Πατριαρχείο. Ο Νικόδημος έκαιγε, ο Πάριος τιμωρούσε, τό Πατριαρχείο αφόριζε. Αυτοί κατά Ηλιού στάθηκαν οι κύριοι εκφραστές της μαύρης συντήρησις, οι οπαδοί της δεσποτικής οθωμανικής βασιλείας. Φυσικά καί ψευδώς, πουθενά δέν αναφέρει πώς εξ αρχής, μόλις εξέσπασε τό ιερό κίνημα των κολλυβάδων, ο Νικόδημος καί ο Πάριος εξορίστηκαν από τό Πατριαρχείο! Αυτοί οι δύο καί οι υπόλοιποι αντιευρωπαιστές διεσκορπίστηκαν στα πέρατα της ορθοδοξίας, άλλος στά νησιά κι άλλος στήν Ρουμανία - καί πως ήταν τό Πατριαρχείο ακριβώς που έπνιξε τό τελευταίο αληθινό και επαναστατικό κίνημα για τήν ελευθερία των Ελλήνων. Καί πως οι εξόριστοι αυτοί παπάδες κατασκεύασαν τήν Ελλάδα του Παπαδιαμάντη - ο οποίος εξ αυτών αντλεί όλες τίς εικόνες του - αλλά καί τήν Ρωσσία του Ντοστογιέφσκυ. Οι σκοταδιστές. Αυτά δέν τα αναφέρει ο Ηλιού καί με τήν συνείδησι της απάτης.

Η υπόθεσι του Πατριαρχείου. Γράφουν καί λένε - καί είναι πράγματι έτσι - γιά τούς αφορισμούς πού εξέδωσε κατά της Επαναστάσεως. Ομως εναντίον της Επαναστάσεως μέ παρόμοιους - κοσμικούς καί συγγραφικούς βεβαίως - αφορισμούς ήταν καί ο Κοραής. Θεωρούν όμως μόνο τήν στάσι του Πατριαρχείου ασυγχώρητη. Ο Ηλιού δίνει συγχωροχάρτι στόν Κοραή με τά εξής λόγια: ο Κοραής ήταν κατά της επαναστάσεως αλλά όταν εξέσπασε αφιέρωσε όλες του τις δυνάμεις σε αυτήν. Ψεύδος - αλλά τέλος πάντων. Δεν ισχύει τό ίδιο γιά την Ορθοδοξία; Δεν αφιέρωσε όλες τίς δυνάμεις της στήν επανάστασι; Κι όχι μόνο με συζητήσεις καί σουαρέ στα σαλόνια της Ευρώπης, στίς όπερες και τους καφενέδες, αλλά στό κλαρί μέ τό σπαθί στό χέρι; Καί οι Πατριάρχες - οι οποίοι αφόριζαν - δέν εσταυρώθηκαν στό τέλος; Και κυρίως - εφ όσον υποτίθεται πώς ο Ηλιού είναι ιστορικός - δέν εστήριξαν μέ χίλιους τρόπους τήν επανάστασι, όπως δείχνουν τα γράμματα του Πατριάρχη στούς οπλαρχηγούς - καί τα οποία απουσιάζουν από ολες τις νεοληθικές ιστορίες της Ελλάδος καί μόνο σε κάτι παραπεταμένα θεούσικα βιβλία τις βρίσκεις;

Καί τέλος. Πώς εκατάντησαν ήρωα της νέας Ελλάδος αυτόν τόν προΣημίτη Κοραή - τόν έμπορο της Ολλανδίας - κι έχει σημασία η χώρα στήν οποία έμαθε τα κόλπα - τόν πρώτο εκσυγχρονιστή -έναν μασώνο; Τι ρωτάω - εδώ έχρισαν εθνικό ποιητή τόν Σολωμό κι από δίπλα τόν Καβάφη !


-*-


Σκοπός τους είναι να αντικαταστήσουν μέ αυτό τό πράγμα όλα τα σχολικά βιβλία της ιστορίας - καθώς καί εκείνα στίς σχολικές καί πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες. Αν ρίξετε μιά ματιά στό προηγούμενο, θά πάρετε μία ιδέα γιά τήν σημασία, τό μέγεθος, τόν αριθμό των εμπλεκομένων, θεσμών καί ανθρώπων, καί τέλος τό χρήμα που κύλησε.

Αναρωτήθηκα. Γιατί 1770 ; Το έργο επιγράφεται: «Iστορία του Nέου Eλληνισμού 1770 - 2000». Γιατί λοιπόν 1770 καί όχι 1720 ή 1689;

Ο Διευθυντής του έργου έδωσε τήν εξής απίθανη απάντησι:

Δημ. ΝΕΑ: 1770, αφετηρία του νέου ελληνισμού;

BAΣIΛHΣ ΠANAΓIΩTOΠOYΛOΣ: Όχι. Αφετηρία ενός ιστορικού έργου που απευθύνεται στο ευρύ κοινό και που δεν μπορούσε μέσα στους 10 τόμους του να περιλάβει την προηγούμενη περίοδο 1453 - 1770.

ΟΜΩΣ στίς πρώτες παρουσιάσεις όπως θα δείτε άν ανατρέξετε στα αρχεία της εφημερίδος, η νεοληθική ιστορία τους άρχιζε από τήν πτώσι της Κωνσταντινουπόλεως. Λίγες μόνο ημέρες πρίν από τήν αρχή των δημοσιεύσεων:

Από τά ΝΕΑ:

Το πολύτομο έργο αναφέρεται, αναλύει και περιγράφει τη μετάβαση του Ελληνισμού, μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης (1453), από τη νοσταλγία της «Αρχαίας Ελλάδας» στη συγκρότηση του ελληνικού έθνους, στα πλαίσια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Για τη συγγραφή του 1ου και 2ου τόμου της «Ιστορίας του Νέου Ελληνισμού», που αφορά τις περιόδους από το 1770 έως το 1821 και από το 1453 έως το 1770, συνεργάστηκαν οι παρακάτω καθηγητές, ιστορικοί και ειδικοί επιστήμονες .......

Αυτά, λίγες μόνο ημέρες πρίν από τήν κυκλοφορία των πρώτων τευχών. Και ξάφνου, με τρόπο ανεξήγητο καί μαγικό, μία ολόκληρη περίοδος της ιστορίας εξαφανίστηκε.

Η Τουρκοκρατία.


-*-


Σωτήριο έτος 1770 μ.Χ.

Ο Κούκ ανακάλυψε τήν Αυστραλία.

Γεννήθηκε ο Χαίντερλιν, ο Μπετόβεν καί ο Χέγκελ.

Η Μαρία Αντουάνεττα, 14 ετών, παντρεύτηκε τόν Λουδοβίκο τόν 16ο - πού ταν 15.

Αυτά έγιναν τό 1770. Καί κάτι ακόμα. Σχηματίστηκε τό έθνος των Ελλήνων.

Αντιγράφω (από τα ΝΕΑ):

H Ιστορία ξαναγράφεται

Ο ελληνικός λαός, το ελληνικό έθνος, μέσα σε δύο αιώνες κατάφερε μιαν απροσδόκητη και συγκλονιστική ιστορική πορεία, μια εποποιία: Να συγκροτηθεί ως έθνος και να αποκτήσει συνείδηση της ύπαρξης και της δύναμής του.

Τό έτος 1770 μ.Χ - κατά τούς μεγαροβίους νεοληθικούς, η Ελλάς καί οι Ελληνες απέκτησαν τήν συνείδησι της υπάρξεώς τους - γεγονός πού μας καθιστά συγχρόνους των Αυστραλών καί των Αμερικανών. (Οχι όμως των Αβορίγινων καί των Ινδιάνων που είναι αρχαίοι).

Μία παρένθεσι. Ποιοί ακριβώς γράφουν; Το ομολογούν οι ίδιοι - ο Κρομμυδάς - με τρόπο απολαυστικό. Αντιγράφω ξανά:

«Μια φορά κι έναν καιρό, πριν από 30 και πλέον χρόνια με πρωτοβουλία των "ΝΕΩΝ" συναντήθηκε στην Αθήνα μια παρέα ιστορικών που αναρωτήθηκε: Μήπως πρέπει να ξαναγράψουμε την Ιστορία;". Τριάντα χρόνια, πάλι από "TA NEA", δίνεται η καταφατική απάντηση στο ερώτημά μας.....

Η υπάρχουσα εκείνη τη στιγμή ιστορική γνώση δεν εξυπηρετούσε την ικανοποίηση αυτού του αιτήματος· απαιτούνταν νέα γνώση, που να αναδεικνύει και να ερμηνεύει τις σχέσεις που οδηγούν σε κρίσεις. Τα σημάδια ότι αυτού του είδους η γνώση ήταν δυνατό να παραχθεί υπήρχαν: ένας μικρός αριθμός νέων ιστορικών στις ηλικίες των 35-45, με μεταπτυχιακές σπουδές στη Γαλλία, μόλις είχαν δημοσιεύσει τις διδακτορικές διατριβές τους ή άλλες μελέτες, βιβλία και άρθρα, και είχαν προβάλει ένα νέο ιστοριογραφικό στίγμα.»

Καί η Νεοταξική σφραγίδα στό εξώφυλλο:

Οι νέες παγκόσμιες κοινωνικές και διανοητικές προϋποθέσεις βρήκαν την ελληνική ιστοριογραφία θεωρητικά, μεθοδολογικά ώριμη για τη μεγάλη συζήτηση που άνοιξε με την κατάρρευση του Τείχους, σύμβολο της θορυβώδους κατάρρευσης των σοσιαλιστικών συστημάτων της Ανατολικής Ευρώπης· η κατάρρευση αποκάλυψε τους πιο χονδροειδείς ιστορικούς μύθους.

Τελευταίο. Γιατί χάθηκε τό 1453.

Οπως όλοι γνωρίζουμε, αρχή του νέου Ελληνισμού είναι το 1453. Βέβαια αρχή δέν υπάρχει - μία σύμβασι είναι, ένα σύμβολο πού θέλη να εκφράση μία αλήθεια.

Μετά τήν πτώσι της Κωνσταντινουπόλεως, οι Ελληνες εξακοντίζονται στά πέρατα της οικουμένης. Κυρίως στήν Ευρώπη καί τήν Ρωσσία. Αλλά κυρίως : χάνουν τό κέντρο τους. Την πρωτεύουσσα της Αυτοκρατορίας. Αυτό ακριβώς είναι ο νέος ελληνισμός. Η απώλεια του κέντρου, που συνοδεύεται από ένα μόνιμο καί σταθερό αίσθημα απώλειας.

Αξις μούντι - ο κοσμικός άξονας, τό δέντρο πού προσπαθούν νά κόψουν οι καλλικάτζαροι, τό τοπίο εντός του οποίου συμβαίνουν τα θεοφάνεια, τό κέντρο του κύκλου. Οταν χαθεί τό κέντρο είσαι καταδικασμένος να τό αναζητάς σ όλη σου τήν ζωή. Κι έχεις μιά μόνιμη κρίση ταυτότητος.

Δεν είναι αυτά θεωρητικά. Τα ανιχνεύει κανείς σε όλες τις εκφράσεις του λαϊκού μας πολιτισμού - από τό 1453 μέχρι τίς ημέρες μας. Στα δημοτικά τραγούδια των αρχών του 15 - 16 ου αιώνος μέχρι τα πολίτικα καί τα ρεμπέτικα τραγούδια. Στήν τουρκοκρατούμενη αγιογραφία μέχρι τήν αρχιτεκτονική των λαϊκών αυθαιρέτων της δυτικής αττικής.

Οι νεοληθικοί μεγαρόβιοι λοιπόν καί ίσως τήν τελευταία στιγμή όπως φαίνεται, διάλεξαν τό 1770 ώστε - παιδαριωδώς, γιατί άραγε πώς θα εξηγήσουν τήν μικρασιατική εκστρατεία, τίς πολεμικές επεκτάσεις των Ελλήνων ώστε να επανέλθουν στα εθνικά τους σύνορα; - να εξαφανίσουν ακριβώς αυτήν τήν αλήθεια, η οποία καθοριστικά σφραγίζει τήν συλλογική αλλά καί τήν ατομική μας ταυτότητα έστω σαν μία αγωνιώδης αναζητησι του χαμένου κέντρου καί ανάγκη υπέρβασις του αισθήματος της φοβερής απωλείας.

Γνωρίζουν ότι η ταυτότητα αυτή δέν επαναγγράφεται, όπως κάνουν μέ τήν ιστορία τους. Η επαναγγραφή απαιτεί τήν επίκλησι της συλλογικότητος καί δράσεις συλλογικές και αυτό είναι νεοταξικώς απαγορευμένο. Καταφεύγουν λοιπόν στήν πολιτικώς ορθή αυθαιρεσία - ένας από τους συγγραφείς σε ερώτησι για τό 1770 απάντησε: "από κάπου έπρεπε ν αρχίσουμε" ! - η οποία αρμόζει σ αυτήν τήν τσαχπίνικη θεόμουρλη καί θλιβερή εξατομίκευσι της ουσίας μας - κι αρχίζουμε από το 1770 γιατί έτσι μας αρέσει.

Κι ακόμα εφ όσον η επαναγραφή απαγορεύεται, μένει τό σβύσιμο. Σβύνουμε τήν παλιά μας ταυτότητα ώστε να αποκτήσουμε τήν νέα:

Ανδρέας Φαρμάκης
Πολίτης της Νεοταξικής Αυτοκρατορίας
Επάγγελμα : καταναλωτής.
Υπάκουος σκλάβος καί καλό σκουλίκι.


-*-


Τί έχω πάθει ο δύσμοιρος μέ τήν ΝεοΙστορία των ΝΕΩΝ.

Δέν τήν διαφημίζω - δέν είναι καλογραμμένη, όμως είναι η εγκυκλοπαίδεια της σύγχρονης ελληνικής νεοτάξ. Δέν μαθαίνεις πολλά γιά την ιστορία καί τό παρελθόν, αλλά μαθαίνεις πολλά γιά τό παρόν καί τίς κυρίαρχες τρέχουσες ιδεολογίες.

Ενα από τα απίθανα μπουρδολογήματα πού υποφέραμε στό παρελθόν καί υποφέρουμε ακόμα - είναι αυτό τό μαρξοειδές πού ερμηνεύει τά αίτια της Επαναστάσεως. Η αστική τάξι πού μόλις γινότανε - τά γράφει καί ο Θέμελης στά μυθιστορήματά του. Το εφοπλιστικό κεφάλαιο. Ωστε να επιβεβαιώνουμε χονδροειδώς την θεωρία.

Φυσικά πρόκειται γιά αηδίες άνευ προηγουμένου. Η Εκκλησία ήταν κατά της Εθνεγερσίας, οι κοτζαμπάσηδες επίσης - καί στά πλακάκια μέ τήν τουρκιά - το εφοπλιστικό κεφάλαιο ομοίως - οι Υδραίοι γύρευαν τό κεφάλι του Οικονόμου - και ο Διαφωτισμός επίσης. Την στάσι καί τήν διάθεσι των Ελληνικών πληθυσμών της Ιωνίας - καλύτερα να μην τήν αναφέρουμε γιατί θα στεναχωρηθούμε πολύ. Τα συμφέροντα των εμπόρων καί παραγωγών της Ελληνικής Ιωνίας ήταν απολύτως ταυτισμένα μέ τα συμφέροντα της Οθ. Αυτοκρατορίας - άκουγαν Επανάστασι και τους έπιανε τεταρταίος πυρετός.

Αλλά δέν είναι μόνο αυτό. Είναι καί κάτι σπουδαιότερο. Η αστική τάξι της Ελλάδος ήταν εξ αρχής ανάπηρη - δημιουργήθηκε σε συνθήκες δουλείας μέ στόχους μεταπρατικούς. Σιτάρι αγοράζανε καί τό μεταφέρανε στήν Γαλλία. Υφάσματα και μετάξια. Δεν έφτασε ποτέ σέ τέτοιο σημείο αναπτύξεως ώστε η Οθωμανική Αυτοκρατορία να της γίνη στενός κορσές. Ούτε ποτέ αναγκάστηκε νά αντιγράψει τίς πολιτικές καί οικονομικές σχέσεις καί τους τρόπους της Ευρώπης.

Μα πλάκα μας κάνουν; Πιστεύουν πράγματι όλοι αυτοί οι φωστήρες, ότι έφτασαν οι αστοί στήν Ελλάδα τότε σέ τέτοιο σημείο καπιταλιστικής αναπτύξεως ώστε έστησαν μία ολόκληρη Επανάστασι γιά ν ανοίξουν οι δουλειές τους;

Δέστε σήμερα. Προϋπόθεσι του Εκσυγχρονισμού καί της Νέας Τάξις είναι η εξατομίκευσι - η οποία δέν πραγματώνεται φυσικά διαβάζοντας τα άρθρα του Πρετεντέρη, αλλά πραγματώνεται στήν παραγωγή - στόν τρόπο μέ τόν οποίον υπάρχουν οι παραγωγικές σχέσεις. Αν δέν φιάχνεις αεροπλάνα, βίδες, κορδόνια, αυτοκίνητα, κομπιούτερ εκσυγχρονισμός δέν υπάρχει - ούτε πραγματική εξατομίκευσι. Ολα μένουν στόν αέρα - παραμένεις μία υβριδικώς αηδιαστική κοινωνία σκλάβων που παριστάνουν τα αφεντικά επειδή φοράνε κρυφά τα ρούχα τους. Βανδή - μέχρι εκεί θα φτάσης.

Αυτό τό παραμύθι περί αστικής καθοδηγήσεως του αγώνα κράτησε αρκετά χρόνια - από τήν εποχή του Κορδάτου μέχρι σήμερα. Παγιώθηκε καί πέρασε ως επίσημη. Αυτοί οι των Νέων - οι οποίοι επαναλαμβάνω είναι όλοι - τροποποιούν αυτήν τήν παλαιά μαρξοειδή θέσι επί τό νεοταξικότερον. Η Επανάστασι ήταν αστική - αλλά ήρθε εισαγωγή από τήν Ευρώπη. Ξέρουν ότι τό παλιό ιδεολόγημα δέν στέκεται σε σοβαρή κριτική. Και επιπλέον εμφανίζουν τήν ιστορία της Ελλάδος ως αναπόσπαστο τμήμα της γενικής ευρωπαϊκής ιστορίας.

Τέλος πάντων, δέν συνεχίζω. Είναι διασκεδαστικό πάντως να βλέπης τόν τρόπο με τον οποίο το σύγχρονο αεριτζίδικο νεοταξικό ιδεολόγημα του εκσυγχρονισμού θεωρεί - μέσω ιστορίας - τόν εαυτό του καί τόν κόσμο.

Οσο δε γιά το αναπάντητο ερώτημα: ποιός έσυρε τον χορό της Εθνεγερσίας; Αυτός που τόν σέρνει σήμερα στήν Παλαιστίνη καί τό Ιράκ, στό Αφγανιστάν καί στήν Ελλάδα - όσο αντιστέκεται και διαδηλώνει. Αυτός πού απουσιάζει από όλες τίς κωλοιστορίες τους παλιές καί νέες, παλαιοταξικές και νεοταξικές. Εμείς - ο λαός.


-*-


Ο Ιερός Λόχος.

Δέν αντιλέγω - ζητάμε όμως μία ερμηνεία των συμβάντων. Ακόμα κι αν γνωρίζαμε τά πάντα, όλα τα ιστορικά γεγονότα, η ερμηνεία πάλι θά έλειπε. Είναι κακό χούϊ να την ζητάμε - νά δώσουμε μία αρχή, έναν λόγο, να ορίσουμε τούς νόμους της ζωής καί των γεγονότων της ζωής. Κακό, αλλά τό κάνουμε. Επί του προκειμένου τό όνομάζουμε ιστορία καί τούς ασθενείς ιστορικούς.

Λέμε : τό θέατρο της ιστορίας. Εδώ έχουμε τήν όπερα της ιστορίας. Πρέπει όλοι νά τήν διαβάσουν γιά δυό λόγους.

Ο πρώτος είναι ότι μέ τρόπο εντυπωσιακό η Μούσα Μεγαροβία έχει αγοράσει τα πανεπιστήμια καί τούς πανεπιστημιακούς. Πάνω από 150 οι συγγραφείς.

Και ο δεύτερος - η ιστορία έχει καταστεί πολεμικό πεδίο. Πρώτης γραμμής μάλιστα. Η αλλοίωσι της ιστορίας, ο αφανισμός της ιστορικής μνήμης, αποτελούν πολεμικές προτεραιότητες της αυτοκρατορικής νέας τάξις. Το βλέπουμε παντού - τό είδαμε στό Ιράκ - όπου η πρώτη πράξι των κατακτητών ήταν η καταστροφή των μουσείων καί των βιβλιοθηκών.

Η νεοταξική νεοληθική ιστορία των ΝΕΩΝ έχει ακριβώς τόν ίδιο πολεμικό χαρακτήρα - καταστρέφει καί πυρπολεί.

Αλλά έχει καί πλάκα. Σήμερα, στό σημερινό τεύχος, θεωρεί ως έναν από τούς φορείς της επαναστάσεως τό ...θέατρο!, τίς παραστάσεις έργων του Βολταίρου πού ανέβαζαν κάποιοι στό Βουκουρέστι καί στήν Οδυσσό.

Στο άρθρο περί προεπαναστατικής μουσικής, ο συγγραφεύς, ονομάζει τα πανηγύρια των Ελλήνων μέ τίς πίπιζες, τίς καραμούζες καί τούς ασκούς των τράγων χοροεσπερίδες! Οπως οι Αγγλοι περιηγητές δηλαδή.


-*-


Στό σημερινό τεύχος της γνωστής νεοληθικής Ιστορίας, ο συγγραφεύς, όχι μόνο τελειώνει σέ δυό γραμμές μέ τό δημοτικό τραγούδι - ονομάζει τα μεγαλύτερα αριστουργήματα της ελληνικής μουσικής - αυτά πού εξέδωσε ο Χάλαρης σε αλεπάλληλες μουσικές σειρές - Οθωμανική μουσική. Οθωμανική μουσική!

Τούς έχουν χαρίσει διαρκείας γιά το Μέγαρο;

ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ !!!!!!!!!!!!!!!!

Εχω μιά θεωρεία. Πώς η τάξι του σχολείου είναι μιά μικρογραφία της κοινωνίας καί η κοινωνία της τάξις. Οταν βλέπω κάποιον τό κοιτάω σάν μαθητή - κι αναρωτιέμαι ποιός νά ναι. Ο πρώτος, ο μονίμως δεύτερος, ο γλύφτης, τό καρφί, ο αδιάφορος, ο σιωπηλός, η ψυχή της παρέας κλπ.

Λοιπόν, μας κυβερνάνε οι γλύφτες καί τά καρφιά.


-*-


Σήμερα - τό 2ο τεύχος του 3ου τόμου.

Ο 3ος τόμος είναι αφιερωμένος στήν Ελληνική Επανάστασι.

Κοινός τόπος πλέον. Τό έλληνικό έθνος είναι μία ιδεολογική κατασκευή. Ο συγγραφεύς - κάποιος Πέτρος Πιζανίας, καθηγητής στό Ιόνιο Πανεπιστήμιο - γράφει - δεθείτε:

"Ο Παπαρρηγόπουλος διάβασε τήν οθωμανική κυριαρχία ως ένα είδος κατοχής ... ενός προϋπάρχοντος έθνους. Και αυτή η κατοχή, ελλείψει συναίνεσης από τούς κατεχόμενους ελληνικούς πληθυσμούς, όπως πίστευε, στηριζόταν στήν στρατιωτική δύναμη των Οθωμανών καί μόνο."

Τό σχέδιο, πίσω από τούς βλακωδώς πολύπλοκους συλλογισμούς, τίς παραστοχεύσεις καί τήν διόγκωσι των λεπτομερειών μέ ταυτόχρονη υποβάθμισι του κυρίαρχου - αυτή είναι η μέθοδος - έχει ως εξής.

Στήν Οθωμανική Αυτοκρατορία καί στα εδάφη πού αργότερα δημιουργήθηκε το σύγχρονο κράτος της Ελλάδος - ζούσαν σε μικρές τοπικές κοινότητες διάφοροι πληθυσμοί. Η θρησκεία δέν αποτελούσε ταυτότητα συνοχής μεταξύ των τοπικών αυτων κοινωνιών, καθώς τό Πατριαρχείο, η κεφαλή της Ορθοδοξίας, αναφέρεται σε όλους τους χριστιανικούς λαούς των Βαλκανίων.

Καλά ωρέ παιδιά, ρωτάς, μικρές σκόρπιες κοινότητες. Η κοινή θρησκεία δέν απετέλεσε κυρίαρχο στοιχείο εθνικής ταυτότητος - όπως λέτε. Τότε τι; Από που προέκυψε η Ελλάς ;

Η γλώσσα;

Ούτε η γλώσσα - γράφει ο καθηγητής του Ιονίου. Οι μικρές αυτές κοινότητες των Ελλήνων, οργανωμένες σε έναν αυστηρά πατριαρχικό τύπο, είχαν μόνο τοπικό χαρακτήρα καί - προσέξτε - η μακραίωνη χρήσι της Ελληνικής "ίσως είχε δημιουργήσει μία χροιά γλώσσας"!

Εθνος Ελληνικό λοιπόν δεν υπήρχε, μία θρησκεία πανβαλκανική, καί η ελληνική ανύπαρκτη, με τοπικό χαρακτήρα, ούτε γλώσσα κάν - αλλά ίσως χροιά γλώσσας.

Αυτά γράφει ο κύριος καθηγητής - κι ας ήταν μόνο αυτός.

Τότε ποιός δημιούργησε τό έθνος των Ελλήνων.

ΟΙ ΔΙΑΝΟΟΎΜΕΝΟΙ. Αυτή είναι η απάντησι. Οι διανοούμενοι διαφωτιστές πού μέ τις ευρωπαϊκές ιδέες δημιούργησαν κάτι πού δέν υπήρξε ποτέ. Το Εθνος των Ελλήνων!

Τώρα, θα πη κάποιος, αυτή η ιδέα, ότι δηλαδή πέντε διανοούμενοι, ή περισσότεροι, μπορούν πράγματι να δημιουργήσουν εκ του μηδενός ένα έθνος, είναι παγκόσμια νεοταξική πρωτοτυπία.

Η εθνογένεσι στήν Ευρώπη ήταν ένα μακραίωνο ιστορικό γεγονός - σε πολλές συνέχειες, μέ πολλούς πολέμους - καί μέ αναγκαιότητες, πολιτικές, οικονομικές, ιστορικές κλπ. Είναι ένα φαινόμενο αποκλειστικώς ευρωπαϊκό - πού δέν επαληθεύεται φυσικά παντού - στήν Αφρική ας πούμε, στούς Ζουλού καί στούς Μπούσμαν.

Ούτε φυσικά στήν Ελλάδα.

Αλλά τι να κάνουμε - αυτά μάθαμε στό εξωτερικό πού σπουδάσαμε, αυτά μας είπανε να πούμε, γι αυτά μας πληρώνουνε - άλλωστε είμαστε και ολίγον βλάκες. Μας έίναι αδύνατον να προσαρμόσουμε τα νεοταξικά ιστορικά ιδεολογήματα στήν Ελληνική ιστορία, οπότε σας τα δίνουμε να τα φάτε ωμά - καί μέ τό κόκκαλο.


-*-


Εδώ έχει σημασία ο τρόπος πού ο διατυπώνει τήν σκέψι του. Προσέξτε πόσα γράφει σε τρείς γραμμές.

"Ο Παπαρρηγόπουλος διάβασε τήν οθωμανική κυριαρχία ως ένα είδος κατοχής ... ενός ροϋπάρχοντος έθνους. Και αυτή η κατοχή, λλείψει συναίνεσης από τούς κατεχόμενους λληνικούς πληθυσμούς, όπως πίστευε, στηριζόταν στήν στρατιωτική δύναμη των οθωμανών καί μόνο."

α. Ο Παπαρηγόπουλος διάβασε.... η ιστορία δέν είναι παρά μιά ανάγνωσι.

β. Ενα είδος κατοχής.... μένει θολή η κατοχή, αφού υπάρχουν είδη κατοχής. Γράφει περί ειδών, ώστε να αποδυναμώσει την κατοχή, να τήν θέσει σχεδόν υπό αμφισβήτησι. Αλλωστε είναι προϊόν ανάγνωσις.

γ. Οθωμανική κυριαρχία .... όπου ως εκ των συμφραζομένων δέν σημαίνει προφανώς κατοχή. Φυσικά, εφ όσον δέν υπάρχουν έθνη.

δ. όπως πίστευε ( εννοεί ο Παπαρηγόπουλος ). Αυτό είναι το ωραιότερο. Δεν ξέρει κανείς αν αυτό τό - όπως πίστευε - πηγαίνει στήν έλλειψι συναίνεσις, υπήρχε δηλαδή συναίνεσι από τούς τοπικούς πληθυσμούς, ή αν πάει στην ελληνικότητα των πληθυσμών.

ε. στήν στρατιωτική δύναμη μόνο.... αυτή ήταν η ανάγνωσι του Παπαρηγόπουλου, δεν υπήρχε δηλαδή στρατιωτική κατοχή, φυσικά, εφ όσον δέν υπήρχε κατεχόμενο έθνος.

Το απόσπασμα είναι τυχαίο - μπορώ να βρω εκατοντάδες μέ τό ίδιο περιεχόμενο - σε δεκάδες βιβλίων καί άρθρων. Ο Ιόνιος καθηγητής επαναλαμβάνει τό γνωστό νεοταξικό ιδεολόγημα - ούτε καλύτερα, ούτε χειρότερα από τούς ομοίους του. Να μήν σας δημιουργηθή η εντύπωσι ότι έψαξα τό εξωφρενικόν καί τήν εξαίρεσι.

Αυτά τα μεταφυσικά απίθανα ιδεολογήματα της εποχής μας - έχουν στόχο τις εθνικές συνειδήσεις. Προσπαθούν να σβύσουν τα κυρίαρχα στοιχεία ταυτότητος των ανθρώπων, εξαφανίζοντας τα είδη και επιτρέποντας μόνο τό γένος.

Σαν να χης ένα κήπο - γεμάτο τριαντάφυλλα, γαρύφαλλα, πανσέδες - καί να προσπαθής - με βία, υλική καί πνευματική - να μετατρέψης τα πάντα σε άνθη - χωρίς κανένα από τα χαρακτηριστικά του είδους. Θα χαθούν - καί χάνονται τα χρώματα, τ αρώματα - μένει μόνο ένα θολό περίγραμμα, έτοιμο να πάρη τό σχήμα πού θα του δώσης. Ενα απίθανο σχέδιο, τερατώδες.

Α. Φαρμάκης, και για την αντιγραφή Big Fat Opinion

My ride's here

I was staying at the Marriott
With Jesus and John Wayne
I was waiting for a chariot
They were waiting for a train
The sky was full of carrion
"I'll take the mazuma"
Said Jesus to Marion
"That's the 3:10 to Yuma
My ride's here..."

The Houston sky was changeless
We galloped through bluebonnets
I was wrestling with an angel
You were working on a sonnet
You said, "I believe the seraphim
Will gather up my pinto
And carry us away, Jim
Across the San Jacinto
My ride's here..."

Shelley and Keats were out in the street
And even Lord Byron was leaving for Greece
While back at the Hilton, last but not least
Milton was holding his sides
Saying, "You bravos had better be
ready to fight
Or we'll never get out of East Texas tonight
The trail is long and the river is wide
And my ride's here"

I was staying at the Westin
I was playing to a draw
When in walked Charlton Heston
With the Tablets of the Law
He said, "It's still the Greatest Story"
I said, "Man, I'd like to stay
But I'm bound for glory
I'm on my way
My ride's here..."

Ο τραγουδοποιός Warren Zevon πέθανε το 2003 από καρκίνο. Είχε βάλει πείσμα να προλάβει την γέννηση των εγγονών του και τα κατάφερε. Πέθανε ένα μήνα αργότερα.

Οι προοδευτικοί, οι συντηρητικοί και η γλώσσα

Αντί να κάθεστε εδώ να χαζεύετε, διαβάστε το έξοχο κείμενο εδώ:

Ἄγγελος Ἐλεφάντης καὶ Σπύρος Μοσχονᾶς

Τα δικά μας θα τα πούμε αργότερα, λόγω ανωτέρας βίας.

Φιλάκια!

Σαχλαμάρες

Αν η σύχρονη επιστήμη έχει υποτίθεται ξεπεράσει τις δεισιδαιμονίες, τότε πως εξηγείται η προληπτική ιατρική;

***

Υπάρχει ένα διαδεδομένο ευφυολόγημα που προσπαθεί να αμαυρώσει την παλαιά μεγάλη νίκη του εθνικού μας αθλητή, κ. Κεντέρη. Πάει ως εξής: "Και εσένα άμα σε κυνηγάγανε εφτά μαύροι το ίδιο θα έτρεχες". Για εμένα ή για εσάς ίσως να ισχύει αυτό. Στην περίπτωση του Κεντέρη όμως το μεγαλείο του δεν είναι απλά ότι έτρεξε, είναι ότι ενώ τον κυνηγούσαν εφτά μαύροι δεν σταμάτησε.

***

Περισσότερο από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη χώρα, οι έλληνες οδηγοί έχουν τους πεζούς γραμμένους. Πως λοιπόν και δεν έχουμε διακριθεί διεθνώς στην πεζογραφία;

***

Η καλύτερη άμυνα είναι όντως η επίθεση: οι μόνοι που δεν παρακολουθούνταν στη χώρα μας είναι όσοι έκαναν τις παρακολουθήσεις.

Αλλαγή παραδείγματος

Γράφει ο αγαπητός Αλβέριχος, σε σχόλιο στο προηγούμενο κείμενο μου:

Κανένας δεν θεωρεί ότι η αρχαία σκέψη είχε όλες τις απαντήσεις, ούτε ότι το σύχγρονο θετικιστικό μοντέλο έχει κάτι ανάλογο, είδικά σε ότι αφορά τις υπαρξιακές μας αγωνίες (και τις πολλές φορές παράλογες και βίαιες μεταθέσεις που αυτές υφίστανται στο υποσεινήδητό μας), για τις οποίες η πίστη και η ελπίδα είναι όντως ένα καλό shortcut -για όποιον βέβαια έχει την ευτυχία να μπορεί να πιστέψει και να ελπίσει.

Πράγματι, κανείς δεν θεωρεί ότι η αρχαία σκέψη είχε όλες τις απαντήσεις (πλην φαιδρών εξαιρέσεων τύπου Δαυλός, που δεν μας ενδιαφέρουν αφού κυμαίνονται στα όρια του στατιστικού λάθους). Για το ότι κανείς δεν θεωρεί ότι το σύγχρονο θετικιστικό μοντέλο έχει όλες τις απαντήσεις, έχω τις επιφυλάξεις μου. Πιστεύω ότι αρκετοί το βλέπουν έτσι, ακόμα και "σε ότι αφορά τις υπαρξιακές μας αγωνίες". Εδώ συναντάς από πανεπιστημιακούς μέχρι εφημερίδες να δηλώνουν ότι για τις τελευταίες ανακαλύφθηκε ότι φταίει το τάδε ή το δείνα γονίδιο!

Διαφωνώ επίσης πως η πίστη και η ελπίδα είναι απλώς ένα καλό shortcut. Νομίζω ότι, μακράν του να είναι απλό shortcut, αποτελεί προυπόθεση. Ότι χωρίς πίστη και ελπίδα έχεις απλά μηδενισμό και απελπισία (αλλά αυτό θέλει ολόκληρο ποστάλι από μόνο του).

Εσύ αποσπάς από την κοινωνία που αναπτύχθηκε στη βάση του ορθολογικού παραδείγματος και εντάσεις αυθαίρετα στο domain του χριστιανισμού πλευρές και εκδηλώσεις της, όπως ο ρομαντισμός ή η διατύπωση του θεωρήματος του Γκαίντελ που δεν υπήρξαν -ούτε θα μπορούσαν να υπάρξουν- σε μια θεοκρατική κοινωνία.

Δεν είμαι εγώ που εντάσω τον Ρομαντισμό στα πλαίσια του χριστιανικού παραδείγματος. Νομίζω είναι μια καθιερωμένη άποψη. Ο Schlegel, για παράδειγμα, θεωρούσε τον Ρομαντισμό ως μια νέα ευαισθησία απευθείας δημιούργημα του Μεσαιωνικού πολιτισμού. Ο Ρομαντισμός, ως αντίδραση στον Διαφωτισμό, ήταν επομένως μια αναβίωση της σκοτεινής, μυστικιστικής και ενίοτε απελπισμένης κοσμοθεώρησης του χριστιανικού Μεσαίωνα. Το χριστιανικό πνεύμα ο ρομαντισμός το δέχθηκε είτε άμεσα (πχ. Μπλέηκ, Νοβάλις, ύμνηση του Χριστού, του Πάρσιφαλ, κοκ) είτε αντεστραμένο, δηλαδή με πρότυπο το εωσφορικό πνεύμα της επανάστασης. Και στις δυο περιπτώσεις όμως, το πνευματικό κλίμα είναι αυτό της χριστιανικής ψυχολογίας.

(Η διατύπωση του θεωρήματος του Γκαίντελ δεν δώθηκε ως παράδειγμα ενός πράγματος που ανήκει στο domain του χριστιανισμού: δώθηκε ως παράδειγμα ενός πράγματος που καταρρίπτει ή βρίσκει όρια εφαρμογής στο ορθολογικό παράδειγμα. Το αν το θεώρημα αναπτύχθηκε στα πλαίσια του ίδιου του ορθολογικού παραδείγματος, τόσο το καλύτερο: η εσωτερική ανασκευή είναι πάντα προτιμότερη.)

Επί πλέον παίρνεις at face value τα χριστιανικά κηρύγματα-παρ' όλο που ξέρεις σε τι μεταφράστηκε η αγάπη και το έλεος ιστορικά- και τα συγκρίνεις με τις τραγωδίες που συνέβησαν μετά το διαφωτισμό.

Μόνο που ο χριστιανισμός προβλέπει τις τραγωδίες και το μίσος και γι' αυτό προτείνει αγάπη και έλεος. Οι τραγωδίες και το μίσος δεν τον αποδυναμώνουν, τον επιβεβαιώνουν, στηρίζουν τη θέση του. Ο χριστιανισμός δεν ισχυρίστηκε ότι οι τραγωδίες θα σταματήσουν μόλις διαδωθεί παντού ή μόλις γίνει κρατική θρησκεία. Δεν προτείνει δηλαδή μια τεχνική λύση στο ζήτημα. Αντίθετα, είναι ο Διαφωτισμός που ισχυρίστηκε ότι βρήκε την λύση, ότι μπορεί να σταματήσει τις τραγωδίες κλπ. Αρκεί να ρίξουμε μια ματιά στο τι έλεγαν τα ορθολογικά πνεύματα για την αδυνατότητα ευρωπαϊκού πολέμου ακριβώς πριν τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Απλώς θα πώ ότι η περιοδολόγηση προ χριστιανισμού και μετά είναι αυθαίρετη. Η αντίθεση του λόγου με το "κτήνος μέσα μας" υπήρχε και πριν, υπάρχει και τωρα και θα υπάρχει και στο μέλλον γιατί είναι συνυφασμένη με την επίγνωση της θνητότητας, την αρχή της ηδονής και της οδύνης , τη sorge και ότι άλλο είπαν οι φιλοσοφούντες περί τα υπαρξιακά. Όλα όσα περιγράφεις μπορούν κάλλιστα να ειδωθούν σαν αντιθέσεις μέσα σε ένα ενιαίο παράδειγμα (συνέπεια της μοιραία ελλειπούς κατανόησης του κόσμου, και της συνείδησης της θνητότητας που λέγαμε) από καταβολής ανθρώπου, χωρίς να υιοθετήσουμε σχηματικά δίπολα και τεχνητές περιοδολογήσεις.

Δεν διαφωνώ ότι "η αντίθεση του λόγου με το κτήνος μέσα μας υπήρχε και πριν, υπάρχει και τωρα και θα υπάρχει και στο μέλλον". Όμως τι μορφές είχε, τι ένταση; Υπήρξε ποιοτική διαφορά σε αυτές τις μορφές που έλαβε η αντίθεση;

"Αντιθέσεις μέσα σε ένα ενιαίο παράδειγμα", λες. Αν όμως μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την έννοια "παράδειγμα" (αδόκιμη στα ελληνικά με αυτή την σημασία, που αποδίδει το αγγλικό paradigm), τότε ποιά μεγαλύτερη εφαρμογή της θα βρούμε από την αντίθεση ανάμεσα στην παγανιστική και την χριστιανική οπτική; Ακόμα και οι εχθροί της τελευταίας (Νίτσε, ...Πάνος) συμφωνούν σε αυτό. Δεν νομίζω ότι λέω κάτι παρακινδυνευμένο όταν λέω ότι ο χριστιανισμός έφερε νέα οπτική της προσωπικότητας, της ιστορίας, της κοινωνίας και του κόσμου σε σχέση με τον παγανιστικό κόσμο. Αυθαίρετη, λοιπόν, η περιοδολόγηση;

Το ότι κοινά στοιχεία ακολουθούν και στις δυο περιόδους την παράλληλη πορεία τους είναι δεδομένο. Αν αυτό λες, συμφωνούμε απόλυτα. Αλλά ποιά είναι κάθε εποχή κυρίαρχα και ποιά αποπέμπονται;

Ένα παράδειγμα της αλλαγής στην οπτική: Η σφαγή των Μηλίων από τους Αθηναίους και οι σφαγές των λαών των πετρελαίων από τον Μπους. Οι Αθηναίοι δεν δικαιολογούν τη σφαγή παρά με επιχειρήματα γυμνής επικράτησης. Είναι μια υπόθεση εξουσίας και ως τέτοια παρουσιάζεται και ψηφίζεται από το λαό. Αντίθετα, ο Μπους, ζώντας σε χριστιανικό κόσμο έπρεπε να παρουσιάσει επιχειρήματα προώθησης της δημοκρατίας, "ανθρωπιστικής καταστροφής", απονομής δικαιοσύνης. Σε κάθε περίπτωση, η γυμνή αλήθεια του αμερικάνικου συμφέροντος ελέγχου της περιοχής ή των πετρελαίων της δεν θα έπιανε. Οι βιαστικοί θα καταγγείλουν εδώ την υποκρισία. Η υποκρισία όμως είναι του Μπους, όχι του κόσμου. Ο κόσμος χρειάζεται πραγματικά την "εκστρατεία του Καλού" και αυτή του δίνει ο Μπους, άλλο αν ο ίδιος δεν το εννοεί. Δηλαδή ο κόσμος δεν θα δέχονταν το γυμνό συμφέρον ως δικαιολόγηση, ενώ οι Αθηναίοι το δέχονταν. Αυτή είναι μια διαφορά του Χριστιανισμού από τον Παγανιστικό κόσμο. Όχι ότι έχει αναγκαστικά λιγότερο κακό και βία και φόνο (είμαστε πτωτικής φύσεως, εξάλλου), αλλά ότι έχει άλλη σχέση με το κακό, τη βία και το φόνο. Τρανό παράδειγμα τέτοιου άλλοθι: οι Σταυροφορίες.

Εδώ ήρθαμε, πάμε να φύγουμε...

Παλαιότερα είχα δημοσιέψει εδώ μια μετάφραση ενός κειμένου του Τσέστερτον, το οποίο αναφέρονταν στη σχέση Παγανισμού και Χριστιανισμού. Εκεί τονίζονταν κάτι τόσο απλό ώστε οι περισσότεροι το παραβλέπουν, ότι δηλαδή ο δεύτερος διαδέχθηκε τον πρώτο. Αναλύονταν επίσης, από φιλοσοφικής σκοπιάς, κάποιες από τις αιτίες της διαδοχής. Ένα απόσπασμα, για παράδειγμα, έλεγε:

Ο αρχαίος παγανιστικός κόσμος βάδιζε σε απόλυτη ευθεία μέχρι που ανακάλυψε ότι το να βαδίζεις σε απόλυτη ευθεία είναι ένα τρομερό σφάλμα. Ήταν ένας κόσμος ευγενής και όμορφα ορθολογικός, ώσπου ανακάλυψε στα τελευταία του την διαρκή και χρήσιμη αλήθεια, κληρονομιά στους αιώνες, πως δηλαδή ο ορθολογισμός δεν αρκεί.

Η παγανιστική εποχή υπήρξε πραγματικά ένας χρυσός αιώνας ή μια Εδέμ, τουλάχιστον με την βασική έννοια ότι η επιστροφή σε αυτήν είναι αδύνατη. Και είναι αδύνατη με την έννοια ότι, παρόλο που είμαστε περισσότερο χαρούμενοι από τους παγανιστές και πολύ πιο δίκαιοι, δεν υπάρχει κανείς ανάμεσα μας που να μπορεί, όσο και αν προσπαθήσει, να είναι τόσο λογικός όσο οι παγανιστές. Η γυμνή αθωότητα της διάνοιας δεν μπορεί να ανακτηθεί από κανέναν ύστερα από τον Χριστιανισμό, και ο λόγος είναι πολύ απλά πως ο καθένας γνωρίζει, ύστερα από τον Χριστιανισμό, πως είναι παραπλανητική.

Επιτρέψτε μου να δώσω ένα παράδειγμα, το πρώτο που μου έρχεται στο νου, αυτής της αδιανόητης, για εμάς πλέον, απλότητας της παγανιστικής οπτικής. Ο μεγαλύτερος ύμνος προς την Χριστιανοσύνη της εποχής μας είναι ο Οδυσσέας του Τένυσον. Ο ποιητής διαβλέπει στην ιστορία του Οδυσσέα την σύλληψη μιας αθεράπευτης επιθυμίας για περιπλάνηση. Ο πραγματικός Οδυσσέας όμως δεν επιθυμεί καθόλου την περιπλάνηση. Επιθυμεί να επιστρέψει στο σπίτι του. Παρουσιάζει τον ηρωικό και αδάμαστο χαρακτήρα του καθώς αντιστέκεται σε όλα τα εμπόδια που του κλείνουν το δρόμο, αλλά αυτό είναι όλο. Δεν υπάρχει εδώ αγάπη της περιπέτειας αυτής καθεαυτής: αυτή η αγάπη είναι προϊόν του Χριστιανισμού. Δεν υπάρχει εδώ αγάπη προς την Πηνελόπη αυτή καθαυτή: αυτή η αγάπη είναι επίσης προϊόν του Χριστιανισμού. Τα πάντα στον αρχαίο κόσμο παρουσιάζονται ως καθαρά και προφανή. Ένας καλός άνθρωπος ήταν ένας καλός άνθρωπος. Ένας κακός άνθρωπος ήταν ένας κακός άνθρωπος. Για τούτο και δεν είχαν έλεος, μια και το έλεος είναι ένας πλήρης σεβασμού αγνωστικισμός όσον αφορά στην πολυπλοκότητα της ανθρώπινης ψυχής. Για τούτο και δεν είχαν τίποτα παρόμοιο στην τέχνη της μυθοπλασίας, το μυθιστόρημα: επειδή το μυθιστόρημα αποτελεί δημιούργημα της καινούργιας αυτής ιδέας, του ελέους. Για εκείνους ένα ευχάριστο τοπίο ήταν ευχάριστο και ένα δυσάρεστο τοπίο δυσάρεστο. Αυτός είναι ο λόγος όπου στερούνταν την ιδέα του ρομαντισμού, αφού ο ρομαντισμός έγκειται στο να θεωρείς κάτι περισσότερο ευχάριστο επειδή είναι επικίνδυνο: πρόκειται για μια Χριστιανική ιδέα. Εν συντομία, δεν μπορούμε να ανακατασκευάσουμε ή έστω να φανταστούμε τον όμορφο και εκπληκτικό παγανιστικό κόσμο. Ήταν ένας κόσμος στον οποίο η κοινή λογική υπήρξε πραγματικά κοινή.

Σε κάποιον που βλέπει τον Χριστιανισμό σαν μια μορφή σκοταδισμού που έπεσε πάνω στην πλήρη απαντήσεων αρχαία σκέψη, όλα τούτα μοιάζουν παράδοξα, εξωγήινα. Η ιστορία της φιλοσοφίας και της τέχνης μας διαβεβαιώνει πως κάθε άλλο παρα παράδοξα είναι. Στον αντίποδα του στοχασμού πάνω στο νόημα της ιστορίας, η απλοϊκή σκέψη (είτε αυτή είναι αμερικάνικη, είτε αμερικανοθρεμένη, είτε δαυλοϊκή, είτε της αριστεράς και της προόδου) συνίσταται ακριβώς στην άρνηση αυτού του απλού γεγονότος, ότι δηλαδή:

Ο αρχαίος παγανιστικός κόσμος βάδιζε σε απόλυτη ευθεία μέχρι που ανακάλυψε ότι το να βαδίζεις σε απόλυτη ευθεία είναι ένα τρομερό σφάλμα. Ήταν ένας κόσμος ευγενής και όμορφα ορθολογικός, ώσπου ανακάλυψε στα τελευταία του την διαρκή και χρήσιμη αλήθεια, κληρονομιά στους αιώνες, πως δηλαδή ο ορθολογισμός δεν αρκεί.

Για να ξεδιαλύνω λίγο το υποτιθέμενο μυστήριο γύρω από αυτά τα λόγια, θα δώσω ένα δεύτερο παράδειγμα της ίδιας διαδικασίας. Όπως έγραψε και ο Χέγκελ, "Η ιστορία επαναλαμβάνεται" [1]. Το δεύτερο αυτό παράδειγμα έχει το πλεονέκτημα ότι δεν αναφέρεται στην ντόπια ιστορία της σκέψης, επομένως θα είναι πιο οικείο στους καταφρονητές της χριστιανικής μεταστροφής του ελληνορωμαϊκού κόσμου, οι οποίοι παίζουν βέβαια την Ευρωπαϊκή σκέψη στα δάκτυλα και οικτίρουν τους επαρχιώτες συμπατριώτες τους.

Ο κόσμος λοιπόν ξέχασε το αρχαίο ελληνικό πνεύμα και πέρασε στον χριστιανισμό. Δεν ξέχασε αναγκαστικά την αρχαία ελληνική σκέψη αυτή καθεαυτή: ως υλικό δηλαδή. Άφησε όμως πίσω του την αρχαία ελληνική ματιά. Θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να ξεχωρίσουμε αυτά τα δυο: την ελληνική σκέψη και την ελληνική ματιά (δηλαδή τις προυποθέσεις αυτής της σκέψης [2]).

Όπως και να έχει, ο κόσμος ξέχασε το αρχαίο ελληνικό πνεύμα και πέρασε στον χριστιανισμό. Πέρασαν αιώνες. Πολλοί. Κάποια στιγμή, ο δυτικός κόσμος ανακάλυψε ξανά την μη διαμεσολαβημένη από το χριστιανισμό (όπως στην Ανατολή) ελληνική σκέψη. Στράφηκε στην μελέτη των πρωτοτύπων κειμένων. Δημιούργησε αυτό που ονομάστηκε αναγέννηση και προχώρησε σε αυτό που αποκάλεσαν Διαφωτισμό.

Ορίστε λοιπόν: μια επανάκαμψη του αρχαίου ελληνικού κόσμου, υπό σύγχρονους όρους. Πήρε διάφορες μορφές και ονόματα: Αναγέννηση, Διαφωτισμός, Ορθολογισμός. Το όραμα λοιπόν των προοδευτικών φίλων μας επληρώθη. Τέλος καλό όλα καλά; Τι έγινε εν συνεχεία;

Απλά, ο πνευματικός κόσμος (έπαν-)ανακάλυψε ότι:

το να βαδίζεις σε απόλυτη ευθεία είναι ένα τρομερό σφάλμα (...) πως δηλαδή ο ορθολογισμός δεν αρκεί.

Έτσι εγγενήθη, πλήρης χριστιανικού (και αντιχριστιανικού, δηλαδή και πάλι καθορισμένου από το χριστιανισμό αλλά από την ανάποδη) πνεύματος η αντίσταση. Στην σκέψη, στην τέχνη και στην πολιτική ακόμα, πήρε πολλά και διάφορα ονόματα, με πλέον κυρίαρχο το: ρομαντισμός. Πήρε επίσης πολλές μορφές. Απέναντι στην ορθολογική τέχνη της αναγέννησης με τη μίμηση των ελληνορωμαϊκών προτύπων στάθηκε η βαθιά, ψυχολογική, σκοτεινή, υπαρξιακή τέχνη των ρομαντικών. Απέναντι στη μορφή και τον χαζοχαρούμενο οπτιμισμό του θριάμβου του Ορθού Λόγου στάθηκε η συνείδηση της ανθρώπινης φύσης και των ορίων της (ήτοι, η συνείδηση της πτωτικής φύσεως). Η διαφωτιστική φιλοσοφία έδωσε την θέση τους στον υπαρξισμό στις διάφορες μορφές του. Ακόμα και στη γνωσιολογία, ο θετικισμός, το τελευταίο καταφύγιο της απλοϊκής ματιάς του διαφωτισμού, δέχθηκε θανάσιμα πλήγματα: σχετικότητα, κβαντική φυσική, Godel, Turing. Στο τέλος, ένα τέλος απογυμνωμένο, απέναντι στο Άουσβιτς [3], την Δρέσδη και τη Χιροσίμα του τεχνικό-ορθολογικού πολιτισμού ήρθε η οδυνηρή αυτογνωσία, η αποκάλυψη της Διαλεκτικής του Διαφωτισμού [4].

Η ιστορία της νεοτερικής σκέψης είναι ακριβώς η ιστορία της συνειδητοποίησης της ανεπάρκειας του ιδεώδους του ορθολογισμού, δηλαδή της αδυνατότητας αναβίωσης του αρχαιοελληνικού πνεύματος χωρίς να πέσουμε στα ίδια αδιέξοδα με τους αρχαίους έλληνες. Όπως λέει ο λαός, "Εδώ ήρθαμε, πάμε να φύγουμε".

--

[1] Ήταν ο Μαρξ που, αναφερόμενος στο ανιψάκι του Ναπολέοντα, στο βιβλίο του "Η 18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη", πρόσθεσε "Την πρώτη φορά ως τραγωδία, την δεύτερη ως φάρσα"

[2] Πρόκειται για τις ψυχολογικές / συναισθηματικές / κοινωνικές προυποθέσεις της αρχαιοελληνικής ματιάς (με την έννοια που ο Χρόνος και ο Χώρος είναι στον Καντ προυποθέσεις της σκέψης γενικά).

[3] Το οποίον, ειρήσθω εν παρόδω, ξεκίνησε ακριβέστατα σαν αναβίωση της ελληνορωμαϊκής καθαρμένης από το χριστιανισμό σκέψης, πράγμα που μπορεί να δεί κανείς στους ναζί, τόσο στις παγανιστικές τους ρίζες (και τις θρησκευτικές τους τοιούτες προτιμήσεις) όσο και στην τέχνη τους, με αποκορύφωμα την αρχιτεκτονική τους.

[4] Αντόρνο-Χόρκχάιμερ.

The Madness of Lee Scratch Perry

The man bent over his guitar,
A shearsman of sorts. The day was green.
They said, "You have a blue guitar,
You do not play things as they are."

The man replied, "Things as they are
Are changed upon the blue guitar."

Wallace Stevens, The Man With The Blue Guitar

Madness!

Well they're spying on me from the tape recorders
All the people say I'm out of order
I've been sent to Earth from outer space
As a warning to the human race
Well the dogs are howling at the moon
And an orchestra is out of tune
I've got a blue guitar

And I'm driving in my car to Abyssinia
Cos life over there is better by far
From Philadelphia to Jamaica
I'm sick to the death of the way things are
I'm over the abyss, can't take much more of this
Don't want to kill myself you see there's too much risk
The pills don't work, the gun might miss
They say schizophrenia's a fine madness

And I'm sad to say I'm on my way
I won't be back for many a day
Well the bank is stealing all my cash
I know that flight 13 is going to crash
I know that people don't like me
I know that's because I call thin thin, I call fat fat
Well I know the messiah's coming down
I had to leave my little girl in Kingston town

So tell me how far to Abyssinia
The second on the left after Jamaica
I'm driving in my car, running way far
From things as they are ..... schizophrenia!

There are forces out to destroy me
And I know you think I'm paranoid
Because I say there's a big conspiracy
Well it's a self-fulfilling prophecy
I've got a blue guitar

Wishing 'pon a star
Wishing 'pon a star
Sitting in a bar with a broken heart
What do you call it when your life falls apart?
Schizophrenia, schizophrenia
Carry me away to Abyssinia
We'll play a little song of the way things are
For things are changed upon a blue guitar
Things are changed upon a synthesiser

All the ladies in the house go 'Lah dee dah'
Listen to the man with the blue guitar
Shake up your bosom take it out of your bra
Fruits in the pockets of a cornucopia
Schizophrenia, schizophrenia
I've got a broken heart and my head's in a mess
And the train is at the station and the steam begin to hiss
Take me anywhere away from all this!

Toss the caber, do the highland fling
Your daddy's gonna buy you a diamond ring
He's got a battering ram, a battering ram
And he's got a little problem with who I am
From Jamaica to Philadelphia
Lee Scratch Perry to Frank Sinatra
Somewhere over the rainbow: madness!

22 Αυγούστου 1939

“... όταν θέλεις να κάνεις τη μητέρα σου να ξεχάσει την θλίψη της, θα σου πω τι συνήθιζα να κάνω εγώ. Πάρτην περίπατο στην ήσυχη επαρχία, μαζεύετε αγριολούλουδα εδώ και εκεί, ξεκουραστείτε κάτω απ' τη σκια των δέντρων, ανάμεσα στην αρμονία κάποιου ορμητικού χείμαρρου και την ηρεμία της φύσης και είμαι σίγουρος πως θα το απολαύσει ιδιαίτερα, όπως και εσύ. Αλλά να θυμάσαι πάντα, Δάντη, στο παιχνίδι της ευτυχίας να μην τη επιζητάς όλη για τον εαυτό σου και μόνο, αλλά να χαμηλώνεις τον εαυτό σου ένα ελάχιστο και να βοηθάς τους αδύναμους που ζητούν βοήθεια, τους κυνηγημένους και τα θύματα, γιατί αυτοί είναι οι φίλοι σου, είναι οι σύντροφοι σου που πολεμούν και πέφτουν όπως ο πατέρας σου και ο Μπαρτόλο πολέμησαν και έπεσαν χθές, για να κατακτήσουν την χαρά της ελευθερίας για όλους και για τους φτωχούς εργάτες. Σε αυτό τον αγώνα της ζωής θα βρείς περισσότερη αγάπη και θα αγαπηθείς".

Νικόλα Σάκο, στο γιό του Δάντη, 18 Αυγούστου 1927

Σε τι χρησιμεύει, όλη αυτή η ποίηση,
αυτό το σύνολο επιτευμάτων,
το με τόσο κόπο συγκεντρωμένο;
Είκοσι χρόνια σκληρής δουλειάς,
μαθήματα από τον Λι Πο και τον Δάντη,
από Ινδιάνικους ψαλμούς και μορφόψυχολογία.
Τι λέξεις μπορεί να συλλαβίσει,
αυτό το αλφάβητο της ευαισθησίας;
Το αγνό μοτίβο των άστρων στην τακτική πορεία τους,
Τον αραιό αέρα κορυφών στις δεκατέσσερις χιλιάδες πόδια,
τη ορεσίβια θέα στα όποια μυστικά της προσωπικότητας,
τη φλόγα των παπαρουνών στις διαβρωμένες πεδιάδες,
τον ύπνο του λύγγα στο μεσημεριάτικο δάσος,
την παράξενη αναστόμοση των ιστών της σκέψης,
Τη ζωή που κυλάει μακρυά ανεξέλεγκτα,
Και τη βαθιά ελπίδα του ανθρώπου.

Ελάχιστα άλλαξαν οι αιώνες τούτη την τέχνη,
Τα θέματα παραμένουν ίδια:
"Για τ' όνομα του Θεού, βγάλε τα ρούχα σου και έλα στο κρεββάτι,
δεν θα ζήσουμε για πάντα",
"Τα πέταλα πέφτουν απ' το τριαντάφυλλο",
Εμείς πέφτουμε από τη ζώη,
Οι αξίες πέφτουν από την ιστορία σαν στρατιώτες υπό εχθρικά πυρά,
Ένα ελάχιστο επιβιώνει,
Ένα άγνωστο, μόνο, επίτευμα.
Ας σκαλιστεί σε όλες τις επιτύμβιες στήλες,
Σε όλα τα πεδία μάχης:
"Ο κακομοίρης, ποτέ του δεν κατάλαβε περί τίνος πρόκειται".
Διοπτροφόροι θα καταφθάσουν με τα φτύαρια τους σε χίλια χρόνια,
Θα δώσουν πανεπιστημιακές διαλέξεις πάνω στην την πολιτιστική ανάπτυξη, την πολιτιστική υστέρηση...
Λίγο περισσότερο σκόρδο στην σούπα,
Μισή ώρα παραπάνω χουζούρεμα το πρωινό,
Ορισμένοι έπιασαν το νόημα, άλλοι όχι,
όσα άφησαν να τους πέσουν πάνω στη βιασύνη τους,
βρίσκονται τώρα πίσω από γυάλινες προθήκες σκοτεινών μουσείων.

Φέτος κάναμε τέσσερις μεγάλες αναρριχήσεις,
Κατασκηνώσαμε για δυο βδομάδες στην άκρη του δάσους,
Είδαμε τον Άρη να κολυμπάει προς τη Γή,
Παρακολουθήσαμε την μαύρη αύρα του πολέμου
να απλώνεται στο ουρανό ενός πολιτισμού παρηκμασμένου.
Ζούμε τα τελευταία απαίσια χρόνια της εξουσίας.
Η αρρώστια έφθασε  στο αποκορύφωμα της,
Δέκα χιλιάδες χρόνια καταπίεσης,
Η πάλη των δυο νόμων,
Της αρχής του σιδήρου και του χυμένου αίματος,
και της εμμένουσας αλληλεγγύης του ζωντανού αίματος και μυαλού.

Είναι παγιδευμένοι, περικυκλωμένοι, δολοφονικοί,
Αν ντύνουν τα κελάρια τους με φελλό,
δεν είναι για να κάνουν να σιγήσουν οι πυροβολισμοί,
είναι για να μονώσουν τις τελευταίες λέξεις των καταδικασμένων.
"Η ελευθερία είναι η μητέρα,
όχι η κόρη της τάξης".
"Όχι διακυβέρνηση των ανθρώπων,
αλλά διαχείριση των πραγμάτων".
"Από τον καθένα ανάλογα με την ικανότητα του,
στον καθένα ανάλογα με τις ανάγκες του"
Μπορούμε ακόμη να τους ακούσουμε,
καθώς βαδίζουμε στον κυανό πάγο των σταλαγμιτών,
παραπατώντας δίπλα σε ενοχλημένες άρκτους,
Η κρύα και σκληρή απάθεια των βουνών,
υπερνικήθηκε χάρη σε ελάχιστα μέτρα σχοινιού,
και λίγες κακοφτιαγμένες ορειβατικές αξίνες,
λίγες μόνο κορυφές απομένουν.

Πέρασαν εικοσι-πέντε χρόνια από την πρώτη μου αγάπη.
Στην επιστροφή από τα βουνά με περιμένει ένα γράμμα.
"Διάβασα το ποίημα σου στο New Republic.
Θυμάσαι το γραφείο τελετών στην γωνία του δρόμου,
που κρυφοκοιτάξαμε μέσα από το παράθυρο του υπογείου μια σαβανωμένη φιγούρα,
και φύγαμε τρέχωντας; Θυμάσαι;
Τώρα στη γωνία είναι ένα βενζινάδικο,
και ένα πάρκινγκ εκεί που ήταν το σπίτι σου,
μόνο το δικό μας και δυο ακόμη σπίτια παραμένουν.
Επιμένουμε, μέσα στο θόρυβο και το μονοξείδιο του άνθρακα".
Ήταν ένα ποίημα νόστου και εξορίας,
Εικοσιπέντε χρόνια περιπλάνησης,
σε ένα κόσμο θορύβου και δηλητηρίου,
Αυτή επέμεινε, εγώ δεν επέστρεψα ποτέ,
Αλλά υπάρχουν τόσο ντόπια όσο και εισαγόμενα,
εκρήξεις και δηλητηριώδη αέρια.

Ο Δάντης ήταν άρρωστος από νόστο -οι Κινέζοι το έκαναν τέχνη-,
Όπως και ο Οβίδιος και πολλοί άλλοι,
Ο Πάουντ και ο Έλιοτ ανάμεσα τους,
Ο Κροπότκιν πέθανε απ' την πείνα,
Ο Μπέρκμαν από το ίδιο του το χέρι,
Η Φάνυ Μπάρον δαγκάνωντας τους εκτελεστές της,
Ο Μαχνό μέσα στη δυσωδία της συκοφαντίας,
Ο Τρότσκυ επίσης, παθιασμένα υποθέτω, κατά το συνήθειο του.

Θυμάσαι;

Σε τι χρησιμεύει, όλη αυτή η ποίηση,
αυτό το σύνολο επιτευμάτων,
το με τόσο κόπο συγκεντρωμένο,
Θυμάσαι το πτώμα στο υπόγειο;
Πως φθάσαμε με το πέρασμα των χρόνων,
Αρθρογράφοι και αναγνώστες προοδευτικών φυλλάδων;